"เครื่องดื่มเสริมวิตามินซี เสริมสุขภาพได้หรือไม่"
มีคำถามจากลูกเพจถึงกระแสการดื่มเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ โดยเฉพาะพวกเครื่องดื่มเสริมวิตามินซี ว่ามันจะได้ประโยชน์จริง หรือไม่ เพราะวิตามินซีที่ใส่มาในเครื่องดื่มนี้น่าจะเป็นวิตามินสังเคราะห์ แล้วมันมีน้ำตาลสูง หรือมีการเติมพวกสารเคมีอื่นๆ อย่างนี้จะเป็นผลเสียต่อสุขภาพหรือเปล่า ?
.
... คำตอบรวมๆ คือ มันก็มีประโยชน์นะ เสริมสุขภาพได้ แต่จะต้องเลือกให้เหมาะสมด้วย
.
พวก "เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ (healthy drinks)" นั้น เป็นที่นิยมกันมาซักระยะหนึ่งแล้ว เนื่องจากร่างกายของเราต้องการทั้งน้ำและวิตามินเกลือแร่ต่างๆ ซึ่งเป็นสารอาหารสำคัญต่อการดำเนินชีวิตในแต่ละวัน เครื่องดื่มเสริมวิตามินเกลือแร่จึงช่วยเติมเต็มสารอาหารที่ร่างกายเราต้องการ (แต่สร้างขึ้นเองไม่ได้) เพิ่มเติมจากอาหารที่รับประทานเข้าไป ในขณะที่การดื่มเครื่องดื่ม ก็ช่วยรักษาสมดุลของระดับน้ำในตัวเรา ซึ่งน้ำเป็นส่วนประกอบของร่างกายถึง 60-70%
.
ในบรรดาวิตามินต่างๆ ที่ร่างกายต้องการนั้น ถ้าเป็นวิตามินกลุ่มที่ละลายในไขมัน เช่น วิตามิน เอ ดี อี และ เค พวกนี้จะสะสมอยู่ในไขมันส่วนต่างๆ ของร่างกายได้ และไม่จำเป็นที่ร่างกายจะต้องได้รับเพิ่มเติมทุกวัน ไม่เหมือนกับกลุ่มวิตามินบีรวม และ วิตามินซี ที่จะละลายในน้ำและถูกร่างกายขับออกไปกับปัสสาวะได้ จึงควรที่จะบริโภคเพิ่มเติมให้กับร่างกายทุกวัน ไม่ว่าจะจากทางการกินอาหาร เช่น ผักผลไม้ หรือจากการกินวิตามินเสริม ในรูปของวิตามินเม็ดหรือ วิตามินแบบน้ำ ที่มีข้อดีตรงที่ร่างกายจะดูดซึมไปใช้งานได้รวดเร็วขึ้น
.
สำหรับ "วิตามินซี หรือ กรดแอสคอร์บิก (ascorbic acid)" นั้น เป็นที่ทราบกันดีว่ามีส่วนช่วยหลายอย่างต่อการทำงานของร่างกาย ไม่ว่าจะช่วยเสริมภูมิคุ้มกันป้องกันโรค ช่วยลดความรุนแรงหรือระยะเวลาที่ป่วย (เช่น เป็นหวัด) ให้ลดลง เสริมการสร้างคอลลาเจนและสมานแผล ช่วยการ ดูดซึม ธาตุเหล็ก และเป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระ (antioxidant) ไม่ให้มาทำลายเซลล์ของอวัยวะต่างๆ แต่จากการที่ร่างกายของเราไม่สามารถสร้างวิตามินซีขึ้นเองได้ เราจึงจำเป็นที่จะต้องได้รับวิตามินซีให้เพียงพอ โดยปริมาณสารอาหารที่แนะนำให้บริโภคต่อวัน สำหรับคนไทยอายุ 6 ปีขี้นไป (Thai RDI) สำหรับวิตามินซีจะอยู่ที่ 60 มิลลิกรัม
.
แต่มีจุดที่ต้องพิจารณาในการเลือกบริโภคอาหารด้วย เช่น วิตามินซีนั้นจะถูกทำลายได้โดยง่ายเมื่อถูกความร้อนและแสง ดังนั้น ถ้าต้องการให้ได้รับวิตามินซีในปริมาณที่พอเพียงต่อวัน จากอาหารที่กิน ก็ควรจะรับประทานผักผลไม้สด มากกว่าที่จะผ่านการหุงต้มมาแล้ว ... ซึ่งจะเห็นว่า การดื่มเครื่องดื่มเสริมวิตามินซี ก็จะเข้ามาช่วยเติมเต็มในส่วนนี้ได้ โดยควรจะสังเกตที่ฉลากด้วยว่ามีปริมาณของวิตามินซี อยู่มากเพียงพอหรือไม่ คือใกล้เคียงหรือมากกว่าระดับ Thai RDI ที่แนะนำหรือไม่ ซึ่งในกรณีของเครื่องดื่มเสริมวิตามินซีจะมีตัวเลข Thai RDI ซึ่งเป็นตัวเลขที่ อย. แนะนำ แต่ในทางการแพทย์แล้วนั้น ผู้ใหญ่สามารถบริโภคได้ถึง 2,000 – 3,000 มิลลิกรัมต่อวัน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง เครื่องดื่ม วิตามินซีที่ดีควร ต้องอยู่ในภาชนะที่กันไม่ให้แสงเข้า และจัดเก็บโดยไม่ถูกความร้อนสูงเพื่อไม่ให้วิตามินซีถูกทำลาย
.
ทีนี้ มาในข้อสงสัยที่ว่า แล้ววิตามินซีสังเคราะห์ที่ใส่อยู่ในพวกเครื่องดื่มเสริมสุขภาพนี้ มันจะดีเหมือนวิตามินตามธรรมชาติที่อยู่ในผักผลไม้หรือเปล่า ซึ่งจากบทความของ Carr และ Vissers ในวารสารวิจัย Nutrients ปี ค.ศ. 2013 (ดูลิงค์ด้านล่าง) ที่รีวิวงานวิจัยต่างๆ ในคนและในสัตว์ทดลอง เปรียบเทียบผลการออกฤทธิ์ทางชีวภาพ ระหว่างได้รับวิตามินซีสังเคราะห์กับวิตามินซีจากอาหาร ได้ข้อสรุปว่า แม้จะเห็นผลลัพธ์ที่แตกต่างกันไปตามชนิดของสัตว์ทดลอง แต่สำหรับคนแล้ว ไม่ได้พบความแตกต่างกันระหว่างวิตามินซีสังเคราะห์และวิตามินซีธรรมชาติ วิตามินซีสังเคราะห์นั้น ยังมีข้อดีที่ค่อนข้างทนทาน ไม่สลายง่าย ร่างกายดูดซึมได้ง่าย
.
ปัญหาจริงๆ ที่กังวลกัน กลับเป็นเรื่องปริมาณของ "น้ำตาลใส่เพิ่ม (added sugar)" เช่น น้ำตาลซูโครส หรือ ฟรุกโตสไซรัป ที่มีแฝงอยู่ในน้ำผลไม้ โดยที่มักจะเติมมาค่อนข้างสูงมากในเครื่องดื่มเสริมวิตามินซี เพื่อปรับรสชาติให้มีความเปรี้ยวน้อยลง มีความหวานมากขึ้น (ผู้บริโภคควรดูปริมาณน้ำตาล ที่ตารางข้อมูลโภชนาการมากกว่าที่จะอ่านเฉพาะส่วนประกอบสำคัญที่เขียนไว้เพื่อความชัดเจน ซึ่งคนทั่วไปไม่ควรจะกินน้ำตาลเกิน 24 กรัมต่อวัน) และกลับกลายเป็นผลเสียต่อร่างกาย ที่จะไปเพิ่มระดับน้ำตาลในเส้นเลือดอย่างรวดเร็ว (เพราะไม่ต้องเสียเวลาย่อย เหมือนการกินผักผลไม้) รวมทั้งไปเพิ่มปริมาณแคลอรี่ของอาหารที่รับประทานในหนึ่งวัน ซึ่งถ้าไม่ออกกำลังชดเชยให้เพียงพอ ก็จะนำไปสู่ปัญหาน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้นได้
.
ทางออกหนึ่งที่จะหลีกเลี่ยงพวกน้ำตาลใส่เพิ่ม ก็คือเลือกเครื่องดื่มที่ใช้สารเพิ่มความหวาน เช่น แอสพาร์แทม (aspartame) ซึ่งเป็นที่นิยมใช้กันมานานในอาหารและเครื่องดื่มที่ปราศจากน้ำตาล ผ่านการศึกษาวิจัยด้านความปลอดภัยมาอย่างมากมาย และหน่วยงานด้านอาหารและยาของนานาประเทศ ล้วนระบุว่าแอสพาร์แทมนั้น สามารถใช้เป็นสารปรุงแต่งรสชาติอาหารได้อย่างปลอดภัยเมื่อใช้ในปริมาณที่กำหนด (ประมาณ 40-50 มิลลิกรัม ต่อ 1 กิโลกรัมน้ำหนักตัว ต่อวัน) และไม่ได้สัมพันธ์กับโรคมะเร็งชนิดต่างๆ อย่างที่เคยร่ำลือกัน ... ยกเว้นเสียแต่ว่าผู้ที่มีสภาวะฟีนิลคีโตนูเรีย ที่มีผิดปกติทางพันธุกรรม ไม่สามารถย่อยฟีนิลอะลานีนในแอสพาร์แตมได้ จึงห้ามบริโภคอาหารและเครื่องดื่มที่มี แอสพาร์แทม
.
สุดท้ายแล้วในเครื่องดื่มวิตามินซีแบรนด์ต่างๆที่เราบริโภคนั้นล้วนแต่มีการใส่สารกันบูด หรือวัตถุกันเสีย ที่ใช้สำหรับถนอมอาหารหรือยืดอายุให้ได้นานขึ้น ซึ่งผู้บริโภคไม่ต้องเป็นห่วง เพราะสารกันบูดแต่ละชนิดที่ใส่ลงไปมีปริมาณที่น้อยมากและยังได้รับอนุญาตให้ใช้ในประเทศไทยซึ่งมีความปลอดภัย เพราะสารเหล่านั้นได้ผ่านการทดสอบทางพิษวิทยา พร้อมทั้งผ่านการประเมินความปลอดภัยจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยามาเรียบร้อยแล้ว จึงทำให้ไม่เป็นอันตรายต่อร่างกาย และร่างกายจะสามารถขับถ่ายออกทางปัสสาวะภายใน 12-24 ชั่วโมง
.
โดยสรุปแล้ว เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพเสริมวิตามินซีนั้น สามารถที่จะนำมาดื่มได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และเสริมสุขภาพได้ โดยถ้าเลือกผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสม มีปริมาณของวิตามินซีที่เพียงพอ มีระดับน้ำตาลต่ำ (หรือใช้สารให้ความหวาน ทดแทนน้ำตาล) ก็จะเป็นทางเลือกที่ดีอีกทางเลือกหนึ่งในการเติมสารอาหารให้กับร่างกาย เสริมจากการรับประทานผักผลไม้ในแต่ละวัน
ข้อมูล เครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ จาก https://science.howstuffworks.com/innovation/edible-innovations/vitaminwater.htm
ข้อมูล วิตามินซี จาก https://www.healthline.com/nutrition/how-much-vitamin-c-should-i-take-daily
ข้อมูล งานวิจัยวิตามินซีสังเคราะห์ จาก https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3847730/
ข้อมูล แอสพาร์แทม จาก https://www.cancer.org/cancer/cancer-causes/aspartame.html
ดูดซึม 在 ลำไส้ ไม่ใช่แค่ดูดซึมสารอาหาร ‼️ เพราะ... - Praram 9 hospital 的推薦與評價
ลำไส้ ไม่ใช่แค่ดูดซึมสารอาหาร ‼️ เพราะ 90% ของโรคต่างๆ มีส่วนมาจากสุขภาพลำไส้และจุลินทรีย์ในลำไส้ ซึ่งในลำไส้เต็มไปด้วยจุลินทรีย์หลายพันล้านเซลล์... ... <看更多>