‘ทุกวัน เรารอให้มีข่าวดี’
‘รอดูผลตัวเลขที่จะเห็นแนวโน้มที่ลดลง’
‘แต่วันนั้นก็ยังไม่มาถึง’
- อิตาลี
https://youtu.be/fbUFlDLR6B4
TLDR;
ไม่ใช่เรื่องไกลตัว
หนุ่มสาวก็ตายได้นะจ๊ะ
ความร่วมมือทุกคนสำคัญมากๆ
ต้องช่วยกันลดภาระให้หมอพยาบาล
ทางแก้ของทั้งโลกคือ อดทน รอวัคซีน
.
.
ตอนแรกก็คิดว่ายุคข่าวสารไปไวแบบนี้ น่าจะติดตามสภาพการณ์ของโรคนี้กันเกือบหมดอยู่แล้วเซ่ แต่หลังจากเจอคนใกล้ตัวที่ยังเข้าใจอยู่ว่า
สำหรับคนแข็งแรง
ก็แค่หวัดธรรมดาไม่ใช่เหรอ
ไม่ได้มีอาการเสี่ยง
แค่ไปเจอเพื่อนแป๊บเดียว
ก็ไม่เห็นเป็นไร
เลยต้องคว้ามาอธิบาย เปิดคลิปสภาพโรงพยาบาลกลายเป็นนรกที่อิตาลี สเปน นิวยอร์ค เปิดกราฟให้ดู เจตนาไม่ใช่จะให้กลัว แต่จะให้เข้าใจความสำคัญในการที่ทุกคนต้องอยู่บ้านตอนนี้
เราไม่ใช่แพทย์ ไม่ใช่ผู้เชี่ยวชาญ แต่มีเวลาได้ตามข่าวหรืออ่านสภาพการณ์จากต่างประเทศอยู่ทุกวัน ก็เลยขอใช้โอกาสนี้มาเล่าสู่กันฟังให้คนที่ยังไม่ได้ติดตามข่าวแล้วกันค่ะ
.
.
=โรคนี้อันตรายตรงไหน=
โควิด ออกเสียง โคหวิด COVID-19 ชื่อเต็ม Coronavirus disease 2019 เป็นโรคที่มีอาการเริ่มต้นคล้ายหวัด ระดับความรุนแรงต่างกันตามอายุและโรคประจำตัว อาการมีตั้งแต่คัดจมูก เจ็บคอ ไอ มีไข้ ไปจนถึงปอดบวม รุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้
.
แต่คนอายุไม่เยอะ ร่างกายแข็งแรง ติดแล้วก็ใช่ว่าจะสบายๆหายเองได้นะคะ ส่วนมากจะมีไข้สูง ปวดหัว หายใจได้ไม่เต็มปอด บางคนมีอาเจียนหนักและท้องเสีย ทรมานเป็นอาทิตย์ ลองอ่านความรู้สึกของคนที่ติดแล้วหายแล้วดู
scmp.com/week-asia/health-environment/article/3075170/i-was-stupidly-overconfident-south-korean-coronavirus
twitter.com/AmyShircel/status/1243758640869380096
abcnews.go.com/Health/wireStory/filipino-shares-experiences-coronavirus-survivor-69805913
ในต่างประเทศก็มีรายงานผู้เสียชีวิตอายุน้อยแล้ว... เรื่องดีๆอย่างดรอปเรต เปิดกาชาตัวแรร์ ถ้าบอกว่ามีโอกาส 5% เรามักจะคิดว่า ‘ตั้ง 5%’ อาจจะเป็นเราก็ได้นี่หว่า..
แต่พอเรื่องซวยๆอย่างติดโรคจนเท่งทึง จะกลายเป็น ‘แค่ 5%’ ไม่โดนเราหรอกมั้ง ทั้งที่จริงๆมันก็มีโอกาสทั้งนั้น ฉะนั้น แม้จะสุขภาพดี อายุน้อย ก็ไม่ควรเสี่ยงด้วยประการทั้งปวง
.
แต่ความร้ายกาจที่สุดของโรคนี้
คือมีคุณสมบัติที่จะติดต่อจากคนสู่คนได้ง่าย
จนจำนวนผู้ป่วยล้น capacity ในการรักษา
ไม่มีประเทศไหนในโลกใบนี้ที่มีโครงสร้างพร้อมรับมือผู้ป่วยพร้อมๆกันได้ระดับหมื่นหรือแสนคน ทำให้’อัตรา’คนเสียชีวิตจะเพิ่มสูงขึ้นเมื่อมีผู้ติดเชื้อมากขึ้น
.
ถ้าใครเคยเล่น Plague inc มาจะนึกภาพออกได้ง่าย ว่าโรคที่ตายตอนแรกไม่เยอะแต่ติดง่ายๆนั้น รับมือได้ยากกว่ามาก เพราะคนจะประมาทไม่กลัว รู้ตัวอีกทีติดแดงเถือกทุกทวีปเหลือแต่กรีนแลนด์ (แต่ตอนนี้ในชีวิตจริงกรีนแลนด์ก็ไม่รอดแล้วนะจ๊ะ) เมื่อมีแต่คนป่วย อัตราตายจะเผยธาตุแท้พุ่งสูงปรี๊ดกดไม่อยู่
.
ติดง่ายขนาดไหน มาดูจำนวนผู้ป่วยทั่วโลก
19 มกราคม 100 ราย
24 มกราคม 1,000 ราย
6 มีนาคม 100,000 ราย
18 มีนาคม 200,000 ราย
21 มีนาคม 300,000 ราย
24 มีนาคม 400,000 ราย
26 มีนาคม 500,000 ราย
28 มีนาคม 600,000 ราย
.
นั่นคือ จาก 100 คน ถึงแสนคนแรก ใช้เวลา 47 วัน แต่จากแสนแรกถึงแสนที่สอง ใช้เวลา 12 วัน และล่าสุดเพิ่มจากห้าแสนเป็นหกแสนโดยใช้เวลาแค่สองวัน
.
จากสถิติของจีนช่วงแรก อัตราตายคือ 3-4% แต่ของอิตาลีในตอนนี้ที่ทัพหน้าของหมอพยาบาลแตกพ่าย เตียงโรงพยาบาลเต็มหมดต้องนอนกันบนพื้น ขาดเครื่องช่วยหายใจ ต้องเลือกรักษาคนที่มีโอกาสรอดมากกว่า อัตราตายจึงพุ่งไปที่ 10+% แล้ว และยังไม่มีแนวโน้มจะลดลง
.
นึกภาพ Plants vs. zombies แค่ตัวซอมบี้เด๋อๆเดินในสภาวะปกติ ยังไงก็รับมือสบายๆ แต่ถ้าเดินมาพร้อมๆกันสักร้อยตัว...จะให้เล่นดียังไง ยูนิตป้อมเทพขนาดไหน มันก็ต้องมีเล็ดเข้าไปได้ แล้วหลังจากร้อยตัวนั้นมากันอีกเป็นพัน...ก็เหมือนกับสวนสนามเดินเข้าบ้านกันไปเลย
.
ได้ดูหลายๆคลิปสัมภาษณ์ของคุณหมออิตาลีที่ต้องถอดเครื่องช่วยหายใจจากผู้สูงอายุ เพื่อเอาไปให้คนไข้อื่น แล้วฉีดยาลดความเจ็บปวดให้หลับแบบจากไปอย่างสงบ... ในสถานการณ์แบบนี้ลูกหลานก็ไม่สามารถบอกลาหรือจัดงานศพให้ได้ด้วยซ้ำ บางรายของสเปนน่าเวทนาเช่นกัน ไม่มีที่รองรับในโรงพยาบาล เสียชีวิตบนเตียงที่บ้านและญาติก็ต้องรอเจ้าหน้าที่เป็นวันให้มาเคลื่อนย้ายศพ
.
.
สิ่งที่เกิดขึ้นกับอิตาลี
สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกประเทศ
ใครที่หลงคิดว่ามีหมอเก่งกว่าประเทศเขา
หรือมีประกันพร้อมรักษา คิดใหม่!
.
สำหรับประเทศเรา ทั้งจำนวนเตียงต่อประชากร และ จำนวนหมอ น้อยกว่าอิตาลีเกินเท่าตัว ถ้าเจอสถานการณ์อย่างเขา คงไม่ต้องบอกว่าจะเละขนาดไหน….
.
.
=ทุกประเทศกำลังทำอะไร=
การระบาดหนักตอนนี้มีศูนย์กลางอยู่ที่ยุโรป อิตาลี เยอรมัน สเปน ฝรั่งเศส อังกฤษ (ยอดรวมทางการ worldometers.info/coronavirus/) นอกจากนั้นมี อเมริกา อิหร่าน โดยทุกประเทศที่กล่าวมาเพิ่งจะอยู่ตอนต้นของกราฟเท่านั้น จุดมุ่งหมายของทุกที่คือทำให้กราฟชันน้อยลง
.
เปรียบเทียบกราฟ
แบบปกติกับแบบป้องกัน
twitter.com/SiouxsieW/status/1237275231783284736
.
มันคือการกดยืดกราฟแบบไม่กด shift กราฟจะลากยาวออกไปเพื่อให้จุดพีคต่ำลง ลดจำนวนผู้ป่วยในแต่ละวันให้อยู่ในระดับที่บุคลากรทางการแพทย์ยังรับมือได้
.
การป้องกันที่จะช่วยทำให้กราฟชันน้อยลง เรียกว่า Social distancing นั่นเอง หลักๆก็คือ ไม่เดินทาง ไม่ทำกิจกรรมในที่มีผู้คน ไม่ว่าจะเป็นการออกกำลังกายร่วมสถานที่กับผู้อื่น ไปทานอาหารที่ร้าน
.
สรุปคือ งดกิจกรรมใดที่ต้องสัมผัสหรือใกล้ชิดกับคนอื่น ถ้าจำเป็นจริงๆก็ให้ยืนห่างผู้อื่นสักสองเมตร เสริมด้วยการใส่หน้ากาก ล้างมือบ่อยๆ
.
ถ้าคนอื่นเป็น เราก็จะไม่ติด
ถ้าเราเป็น ก็จะไม่นำไปติดคนอื่น
.
หลายประเทศที่ปิดเมืองไปแล้ว แต่ตัวเลขก็ยังพุ่งสูงอยู่ อย่างอิตาลี เพราะถึงจะสั่งปิดเมือง มันก็จะมีคนดื้อด้านมั่ง คนไม่รู้เรื่องมั่ง…(คิดว่าไม่มีประเทศไหนจะปิดเมืองได้แบบปิดจริงๆอย่างประเทศจีนแล้วละ) สำหรับอิตาลีที่ปิดแคว้นและมาตราการต่างๆเมื่อ 12 มีนาคม จะเริ่มเห็นผลก็หลายอาทิตย์ให้หลัง ช่วงนี้ก็ตาย’วันละ’ 900 คน
.
ในช่วงแรกที่ประกาศปิดอิตาลี มีบางคนบอกว่าเว่อไปบ้าง เศรษฐกิจจะพังหมดบ้าง แต่ตอนนี้กลายเป็นว่าไอ้ที่ว่าเว่อไปนั้นยังช้าเกินไป และตอนนี้ก็ไม่สามารถแก้ไข้อะไรได้แล้วต้องรอให้เวฟผู้ป่วยกลุ่มใหญ่นี้หมดไป (หาย หรือ ตาย)
.
หากเจอใครที่บอกว่าปิดเมืองนั้นเกินกว่าเหตุ ยังอยากใช้ชีวิตปรกติ ไปไหนมาไหนอย่างอิสระ อธิบายให้เขาเข้าใจ เพราะต้องร่วมมือกันทุกคน บางคนเขาก็ยังไม่เห็นภาพจริงๆว่าถ้าระบบสาธารณสุขเอาไม่อยู่แล้วจะเป็นอย่างไร
.
.
=ความอดทน=
ถ้าเปรียบสถานการณ์ตอนนี้เป็นสงคราม ก็เป็นสงครามที่ยืดเยื้อ ไม่รู้จะจบยังไง จบเมื่อไหร่ สามเดือน? ครึ่งปี? หรือยืดเยื้อถึงปีหน้า? ต้องอาศัยพลังใจ ความอึด ต้องให้ทุกคนร่วมมือกัน
.
ส่วนตัวเราและคนใกล้ตัวหลายคน อยู่ในฐานะที่ถือว่าโชคดีมากแล้ว แค่ต้องปรับมาเป็นการทำงานที่บ้าน ความไม่สะดวกและการต้องปรับตัว ไม่สามารถเทียบได้กับความเหนื่อยยากของบุคลากรทางการแพทย์ในตอนนี้เลย
.
กระนั้นการที่ยังไม่ได้รับผลกระทบเรื่องรายได้หรือสุขภาพ ก็ใช่ว่าจะเป็นแบบนั้นตลอดไป ฉะนั้นตอนนี้ถึงต้องทำสิ่งที่ทำได้ให้ดีที่สุด เพื่อไม่ให้สถานการณ์แย่ไปกว่านี้
.
ก็หวังว่าทุกคนและคนในครอบครัวจะมีสุขภาพที่ดี ปลอดภัย ผ่านเหตุการณ์ครั้งนี้ได้โดยสวัสดิภาพค่ะ
ป.ล. ในขณะนี้ ญี่ปุ่นยังชิลแสนชิล ... เพื่อนที่อยู่ที่นู่นถึงกับเอ่ยปากว่า 'รอดูตัวเลขพุ่งทะยานได้เลย' ): อเมริกาก็ยังมีคนไม่ใส่ใจพอๆกัน บางคนถึงกับเชื่อว่าเป็นแค่ hoax
ป.ล.2 การ WFH ดูท่าทางพวกอินโทรเวิร์ตจะเดือดร้อนน้อยมาก...จะว่าไปคนเล่นเกมส่วนใหญ่จะเป็นอินโทรเวิร์ต คงจะปรับตัวได้ดีกว่าพวกเอ็กซ์โทรเวิร์ต
ป.ล.3 เดี๋ยวจะเพิ่มช่องทางบริจาคที่แพทย์และบุคลากรจะได้ใช้งานจริงๆไว้ในคอมเมนต์ค่ะ
#COVID19
