【這篇談寫作秘方的文章,絕對值得你收藏!】
今晚來分享一篇,中國作家賈平凹的文章。內容主要是談寫作時的選材。
有別於其他教寫作套路的文章,這篇非常精闢地點出,我們在寫作時需要具備的意識、格局和文字技巧。也談到每個人要找自己寫作的節奏。
一起來看看這位名作家的觀點吧。
-
寫作的秘方 / 賈平凹
痛感在選材的過程中是特別重要的,而在選材中能選擇出這種具有痛感的題材,就需要你十分關注你所處的社會,瞭解它,深究它。
中國社會特別複雜,很多問題不一定能看得清楚,好多事情你要往大裡看,好多事情又要往小裡看。把國際上的事情當你們村的事情來看,把國家的事情當作你家的事情來看,要始終建立你和這個社會的新鮮感,對這個社會的敏感度,你對社會一直特別關注,有一種新鮮感,有一種敏感度的時候,你對整個社會發展的趨勢就擁有一定的把握,能把握住這個社會發展的趨勢,你的作品就有了一定的前瞻性,你的作品中就有張力,作品與現實社會有一種緊張感,這樣的作品就不會差到哪裡去。
這種自覺意識一旦成了一種習慣,你必然就能找到你所需要的題材,而你所需要的題材也必然會向你湧來。我們常常說神奇,其實幹任何事情幹久了,神就上了身。
我拿我的一個同學來講,我的一個小學同學,他後來成了我們村的陰陽先生,婚嫁、喪葬、蓋房、安葬全是他一個人來看穴位和日期,凡是按他看的穴位和日期辦事的,事情都很平順,凡是不按他看的穴位和日期來辦的時候都出事了,大家都說這個人是一個神人,但是我瞭解他,他的文化水準並不高,對易經也不是很精通,為什麼他那麼內行,就是這項工作幹久了,神氣就附了體。寫作也常有這種現象,如果你變成一個磁鐵,釘子、螺絲帽、鐵絲棍兒都往你身邊來。當然對磁鐵來說,木頭、石頭、土塊就沒有吸引力。
從某種角度上來講,文學是記憶的,而生活是關係的,文學在敘述它的記憶的時候表達的又是生活,就是記憶的生活,寫生活也就是寫關係,寫人和自然的關係,寫人和物的關係,寫人和人的關係。有一個哲人講過這樣一句話,生活的藝術沒有記憶的位置。如果把生活作為藝術來看,它裡邊沒有記憶,因為記憶有分辨,把東西記下來肯定是有了分辨的。
在現實生活中以記憶來處理,比如我和領導的關係,這個領導和我是一起長大的,當時學習一般,為什麼後來他當了領導呢?有了這個記憶,肯定就處理不好關係了。文學本身是記憶的東西,你完全表現的是你記憶中的生活,而生活又是關係的。這兩者之間的微妙處,你好好琢磨,你就會明白該寫哪些東西,又如何寫好那些東西。
因為文學本身就是記憶的東西,你完全表現的是你記憶中的生活,而生活是關係,你就要寫出這種關係。現在到處都在強調深入生活,深入生活也就是深入瞭解關係,而任何關係都一樣,你要把關係表現得完整、形象、生動,你就要細節,沒有細節一切就等於零,而細節在於自己對現實生活的觀察。
比如說生死離別,喜怒哀樂,構成了人的全部存在形式,這一切都是人以應該如此或者是應該不如此來下結論,它採取了接納或者不接納,抗拒或者不抗拒,實際上從上天造人的角度來看,這些東西都是正常的。
但是人不是造物主,人就是芸芸眾生,生死離別,喜怒哀樂就表現得特別複雜,這個人表現的和那個人的表現是不一樣的,細節的觀察就是在這種世界的你和我不一樣、我和他不一樣的複雜性中,既要有造物主的眼光,又要有芸芸眾生的眼光,你才能觀察到每個人的獨特性。
人和人之間的獨特性,表面上看是人和人的區別,實際上是共有的一些東西,只是表現的方面、時機、空間不一樣罷了。
小說的語言和技術。寫什麼是關於膽識、關於觀念、關於見解、關於趣味的問題,怎麼寫是關乎智慧、聰明、技術、技巧,而無論什麼題材,最終都要落實到文字上,它的秘訣都在於技術。
就拿語言來講,我自己體會語言首先是與身體有關係的。為什麼?一個人的呼吸如何,他的語言就如何。你是怎麼呼吸的,你就會說什麼樣的話,如果你是氣管炎,你說話肯定是短句子。不要強行改變自己的正常呼吸,而隨意改變句子的長短。
如果你強迫自己改變呼吸,看到外國小說裡面有短句子,一兩個字或者是四五個字就是一句,你就去模仿,不管當時的處境和當時寫的內容以及當時的情況,你就盲目地模仿,讓自己氣憋得慌,別人讀著也憋得慌。
我自己平常也搞書法,看別人寫字,每當看到有人把字縮成一團兒,我就猜想他肯定有心臟病,一問,果然是心臟有毛病。遇到一些老年人,身體不好的,他們要練字,常常我給他建議去練《石門銘》,那個是漢隸,筆劃特別舒展,寫那個對血管絕對好。
小說是啥,我理解小說就是說話,但說話裡面有官腔、罵腔、笑腔、哭腔,有各種腔調,在我理解小說就是正常的跟人說話的腔調,你給讀者說一件事情,首先把你的事情說清楚、說準確,然後想辦法說的有趣,這就是好的語言,語言應該用很簡單、很明白、很準確、很有趣味的話表達出特定時空裡的那個人、那件事、那個物的情緒。這種情緒要表達出來,就要掌握抑揚頓挫。
怎麼把話說得有趣呢?就是巧說,其中有一點就是會說閒話,閒話和你講的事情不一定準確,有時甚至是模糊的,但必須在對方明白你的意思的前提下進行的,就像敲鐘一樣,「咣」的敲一樣,發的是「咣」的聲音,接著是發出「嗡」的聲音。文學感覺越強的人,越會說閒話,文學史上有好多作家是文體家,凡是文體家的作家,都是會說閒話的作家。
之所以有人批評誰是學生腔,學生腔就是成語連篇,用一些華麗辭藻,毫無彈性的東西。因為成語的產生,是在眾多的現象裡面概括出來的東西,就像舞臺上的程序一樣,成語也就是程序,會寫文章的人就要想辦法還原成語,會還原成語,善於還原成語,文章肯定就生動有趣。
大家肯定也有這種體會,如果沒有這種體會的話,可以去試一下,肯定會樂趣無窮,可以還原一些成語或者是古語,寫作就特別有意思。
語言除了與身體和生命有關之外,還與道德、情懷、品質、個人品行有關係。一個人的社會身份是由生命的特質和後天修養完成的,這如同一件器物,這器物就會發出不同的聲音。敲鐘是鐘的聲音,敲碗是碗的聲音,敲桌子是桌子的聲音。
之所以有的作品語言雜亂,它還沒有成器,沒有形成自己的風格。而有些作品有了自己的風格了,但是裡面都是些戲謔的東西,調侃的東西,把作品一看就知道這個作家不是一個很正經的人,身上有邪氣。有的作品語言很華麗,但裡面沒有骨頭,境界逼仄,那都是比較小聰明、比較機巧,甚至輕佻的人寫的。有些作品寫得很乾癟,一看作者就是一個沒有嗜好的人。
現實生活也是這樣,有些人是特別好的人,但是特別枯燥,有些人是很有趣的,但是老沾你的光,你寧願讓他沾光還願意和他待在一起。
我見過很多,見過一個女孩子跟我講過,原來給她介紹一個男的,各方面的條件特別好,學歷也好,但是就是生活沒有趣味,最後她寧願找一個窮光蛋,有趣味的。從語言中能看出作家是寬厚的還是刻薄的,能看出他是一個君子還是一個小人,能看出他是富貴的還是貧窮的,甚至是能看出他的長相是什麼樣子的。
世界盃足球的時候,我在報上讀過一篇評球的文章,裡面有一句話,說:球都踢成那個樣了,還娶了那麼漂亮的老婆,當時我看了之後自己笑了半天。由於播世界盃的時候經常把臺上的球星們的老婆照出來,球星的老婆都長得很漂亮,當時看到這句話,我說你好好評你的球看你的球,管人家的老婆幹什麼。這句話正好曝露他的心態,他在嫉妒,心理陰暗。
我也看過一種小說,是幾十年前看的,我當時從農村出來不長時間,身上都是農民的那種東西,那個小說開頭敘述,第一句是說:女人最大的不幸,是穿了一件不合體的裙子。我是一個男人,也不瞭解女人,但是我覺得也不至於那樣吧,一個女人今天出門穿了一件不合體的裙子,就是她人生最大的不幸,我覺得不至於這樣,或許人家過的是貴族生活,是基層的農民的兒子理解不了的,這種文章肯定不是給我讀的,所以我看到這句話之後,後面就沒有看了,這不是給我寫的。
節奏就是氣息,氣息也就是呼吸,語言上要講節奏,而且對於整部作品,或者看一部作品、寫一部作品,整部作品更要講究節奏。什麼是好的身體?呼吸均勻就是好身體。有病的人呼吸就亂了,不是長就是短。呼吸對於生命太重要了,每個生命沒有呼吸就完蛋了。在世界上任何東西都在呼吸,包括人在呼吸,動物在呼吸,草木在呼吸,房子也在呼吸,桌子也在呼吸,都在呼吸。人每天在不停的呼吸,但人常常就遺忘了呼吸存在。
這世界上有奇怪的現象,凡是太好的東西總是被忽略、被遺忘。對你太重要了太重要了,你反而感覺不到它的重要,母愛也是,只有母親對兒女是最愛的,但是作兒女的尤其在年輕的時候總覺得母親囉嗦煩人。
世界上凡是活的東西,包括人,包括物,身體都是柔軟的,一旦死亡了就是僵硬的。你的作品要活,一定要在文字的字與字之間、段與段之間、句與句之間要充滿那種小孔隙,有了小孔隙它就會跳動,就會散發出氣息和味道。
如何把握整個作品的氣息,這當然決定了你對整個作品的構想豐富度如何,構思差不多完成了,醞釀得也特別飽滿,這時你穩住你的勁,慢慢寫,越慢越好,就像呼氣一樣,悠悠地出來。二胡大師拉二胡,弓弦拉得特別慢,感覺像有千斤重一樣拉不過來。打太極也是一樣的,緩而沉才有力量。寫作的節奏一定要把握好,一定要柔,一定要慢,當然這種慢不是說故意的慢,而是把氣憋著慢慢地放出去,但是也必須保證你肚子裡有氣,肚子裡沒有氣也沒有辦法。
在你保持節奏的過程中,你要「耐煩」。寫作經常讓人不耐煩,為什麼有的作品開頭寫的很好,寫到中間就亂了,寫到最後就開始跑開了,這是節奏不好。節奏不好也是功力問題。世上許多事情都是看你能不能耐住煩,耐住煩了你就成功了。
富貴病小說 在 Facebook 的最佳解答
罐頭人生(上)
如果,你可以體驗其他人嘅人生。
如果,一個截然不同嘅人生擺喺你面前,你會唔會想去試一試?
可能富貴,可能貧窮,可能開心,可能悲哀。
一切一切,全部都係未知嘅。
最近,一種叫「人生罐頭」嘅科技產品推出市場。
顧名思義,就係收集咗好多人嘅記憶,擺落罐頭度。
買到罐頭嘅顧客,只要打開罐頭,就會瞬間進入另一個人生,由細到大、由頭到尾咁經歷一次。
過程中,現有嘅記憶會被封印,你會真心以為,自己就係罐頭裡面嗰個人。
直到罐頭人生完結,你嘅思維返到現實,你先會意識到,啱啱嘅事只係黃樑一夢。
但罐頭裡面嘅每一個細節,你都會記得一清二楚,可以隨時回味你嘅罐頭人生。
而現實嘅時間,只係過去咗幾分鐘。
聽落係唔係好正?罐頭初初推出嗰陣,第一輪全部賣晒,仲有人炒賣添。
但第一輪銷售過後,就傳出咗一啲嚴重嘅負評。
「人生罐頭」裡面嘅人生,係喺一啲過咗身嘅人身上,抽取記憶而組成。
換句話講,罐頭嘅人生有好有壞。
有買家開到悲慘人生,七歲死老豆,八歲死老母,顛沛流離,好不容易建立咗家庭,自己又患上重病,老婆走埋佬……仲要捱足十年先死。
呢個罐頭人生完結後,個買家成日諗起罐頭中嘅悲慘,甚至分唔清罐頭同現實。
買家日夜發惡夢,甚至患上抑鬱症,上庭告「人生罐頭」嘅製作商。
雖然法庭未審完呢單案,但呢啲負面消息,已經足以令好多買家卻步。
大家都會諗,我平時嘅生活雖然唔太完美,但都算比上不足,比下有餘。
貿貿然開個「人生罐頭」未必做到富二代,分分鐘帶住淒慘嘅回憶,返去現實。
而且,由於身處罐頭人生嗰陣,係冇現實嘅記憶,所以就算對境況不滿,都只會以為係自己黑仔,唔會諗自殺嗰啲方法去跳出罐頭。
所以,「人生罐頭」銷量大幅下降。
呢個時候,製作商產生咗一個聰明嘅諗法,佢哋決定將「人生罐頭」嘅主要銷售對象,變成長期病患者同老人家。
老人家時日無多,一日比一日衰老,一日比一日接近死亡。
如果佢哋可以體驗另一種人生,可以從頭嚟過,無論新嘅人生係順利定坎坷,相信大部份人都好樂意嘗試。
我都好樂意嘗試啊,我叫陳伯,今年八十歲,已經住入老人院。
嗰陣我睇到「人生罐頭」嘅廣告,我都好想嘗試吓。
可惜我冇錢,連依加住緊嘅老人院,都係政府為貧困老人提供嘅基本保障。
呢樣真係抵讚,隨住人口老化,老人福利都完善咗好多。
本來,每個老人去到七十歲後,就算身無分文、無依無靠,都可以入住政府安排嘅老人院,直到終老。
不過老人嘅數量愈嚟愈多,「七十歲」嘅免費入住年齡,漸漸變成「七十五歲」。
總之,五年前,我終於結束咗執紙皮謀生嘅生活,搬入老人院。
雖然衣食無憂,但我手上冇錢,買唔起「人生罐頭」,只可以望洋興嘆。
但估唔到,過咗幾個月,就聽到一個令人興奮嘅消息。
政府同「人生罐頭」製作商達成協議,所有喺老人院居住嘅老人,不論係收費老人院,定免費老人院,都可以定期獲派罐頭。
計劃嘅目的,係畀老人喺臨終前,嘗試更多唔同嘅人生,等於重獲新生。
我都有聽過「人生罐頭」嘅負面評價,有機會抽到不幸嘅人生嘛。
有邊個唔想做富二代,一世家庭美滿,事事順利?
所以老人院第一次派「人生罐頭」,我拎住個罐頭,手都震埋,心中暗暗祈禱,畀我一個好嘅人生啊!
第一世,我果然係富二代,係一對有錢夫妻嘅獨子,佢哋對我如珠如寶。
下集:https://bit.ly/3fj5Bhs
Patreon訂閱即時睇下集,快人一步:https://www.patreon.com/tomato28
#短故 #短篇 #小說 #陳美濤 #廣東話 #粵語 #tomatochan #罐頭人生
富貴病小說 在 Facebook 的最佳貼文
【吳孟達,從濫賭欠債到配角之王:你喜歡成功,還是喜歡夢想?】
最近 #吳孟達 過世,因為發現我的讀者年紀大多是 16 歲 ~ 30 歲區間,擔心有些人不太清楚他是誰,還是簡單介紹下。
吳孟達是 80 年代璀璨港片時代重要的一抹色彩。
其經典作品不計其數,舉凡《整蠱專家》《賭聖》《食神》《九品芝麻官》《少林足球》等等,都能看到他無厘頭的搞笑風格,是首屈一指的「配角之王」。
吳孟達的離世,媒體對他有說不盡的豐功偉業,回顧他跌宕起伏的人生,活得像武俠小說,曾歷經少年得志,耽溺享樂而墜入谷底,最終大徹大悟、力圖翻身終至重回事業高峰。
每位傳奇,往往是從黑暗迷茫與低頭自省中誕生,一如吳孟達。
/
吳孟達從小就喜歡演戲,在電影院「一人一票」尚未風行的時代,他就會和兩個弟弟僅買一張票潛進戲院看戲,心中立志要成為演員。
之後他瞞著父親報考 TVB 演員訓練班,試鏡時演了個流氓,一次就考上,事後吳孟達回想:「我只是有小聰明而已。」
少年得志的人,確實有點小聰明的。
兒時勤跑電影院觀影的基礎,吳孟達對表演早已養成某種直覺,總是能精準達到老師要求。
他記性又強,劇本看 2 遍就能將自己跟對手的台詞記住,很快就成為訓練班中的紅人,同班同學杜琪峰和周潤發都對吳孟達的梳理台詞的功力佩服不已。
彼時表演班共有 40 人,僅 7 名學員拿到 TVB 的長約,吳孟達便是其一,那時他不過二十出頭,意氣風發地說:「我覺得其他同學都沒我帥,周潤發也不如我!」
1979 年,吳孟達演出《楚留香傳奇》爆紅,星運直衝,許多粉絲會聚集在公司樓下找他簽名、送禮物,廣告與片約紛至沓來,然而鮮花與掌聲,反倒讓吳孟達迷失了。
他開始泡賭場、混酒吧,成天將自己圍繞在賭桌、酒瓶和大腿裡。
/
吳孟達在《楚留香傳奇》演的角色是遊戲人間「胡鐵花」,而他的前半生也活得跟角色一樣。
只是他忽略現實人生並非電視劇,當一個人身處高峰卻缺乏自省意識,踏空一步便是直墜深淵。
吃著小聰明和天賦的老本、不精進演技的結果,吳孟達試鏡開始變得不順、工作量銳減,而他又改不了賭博酗酒的惡習,四處借錢繼續賭,終至欠下 30 萬港幣的巨額債務、被公司雪藏。
吳孟達被銀行宣布破產,向好友周潤發借錢,遭到對方拒絕,另名好友杜琪峰甚至直指他是「扶不起的爛泥巴」。
吳孟達心中恨死這兩人,和他們斷絕往來,後來才明白,兄弟們不過是在救他,「如果他們借我錢,我就會一直對他依賴,還是會跑去過那種生活(賭博)。」
和好兄弟不相往來,債務還是得還。
1981 年到 1984 年的這段期間,吳孟達都在四處跑龍套,開始遭受工作人員的白眼與嘲諷。
他徹底見識到一個人在谷底時,受到的待遇連狗都不如,別人當初對你的追捧,也可能在下一秒變成石頭。
「那時才知道,原來小聰明不長久。」他歎道。
/
努力還債的 4 年來,吳孟達開始反思過去。
不跑龍套時,吳孟達就會在家看書、研究電影,從《演員的自我修養》《角色的誕生》一路讀到《演技六講》,就連導演陳凱歌的電影《黃土地》,吳孟達看了起碼 100 多遍,反覆鑽研片中農民角色的塑造。
上工跑龍套時,哪怕劇本台詞只有兩句,吳孟達仍會讀到 200 遍,還會替角色構思心路歷程與家庭背景。
他這才驚覺:「原來我是真心喜歡這行的,如果還有機會重新做人,我想好好當個演員。」
儘管演的都是龍套角色,周遭人慢慢發現吳孟達變得不一樣了。
「昔日交惡」的好友周潤發與杜琪峰瞞著他、偷偷替其製造機會,幫助吳孟達演出電影《天若有情》中的「太保」一角,該片讓他一舉摘下當年香港金像獎「最佳男配角」,人生開始朝好的方向改變。
同時,吳孟達和小他 11 歲的周星馳相遇,合作第一部電影《賭聖》就引爆全港,票房高達 4132 萬元,成為香港 1990 年度票房總冠軍。
後話大家都曉得了,周星馳與吳孟達陸續合作《逃學威龍》《鹿鼎記》《武狀元蘇乞兒》《喜劇之王》《大話西遊》等等,成為港片史上最經典的黃金拍檔,將吳孟達一舉推向「配角之王」的事業巔峰。
/
從過氣到翻紅,吳孟達對演戲的態度丕變。
和他合作過《花田喜事》的香港導演高志森回憶,吳孟達從來沒有遲到,每天都會提早到現場和導演與演員們過戲,收工後就回飯店研究劇本、不參加無謂的應酬。
另外,當夥伴周星馳在創作時遇到瓶頸,壓力太大在片場發脾氣,只有吳孟達知道如何安撫與疏導他的情緒。
曾經跌落谷底,吳孟達深知演藝圈一切都是假的,唯獨過好自己的人生、照顧好自己的情緒才是真的;而他現在與未來的目標,如他所述,就是想好好成為專業演員。
他做得非常好。
/
每當和想走演藝圈或藝術行業的朋友聊天,我時常感覺到他們鬱鬱寡歡,理由大抵是深感懷才不遇。
實際上,有些朋友真有兩把刷子,但就是沒有機會,而我相信這也是為何很多演藝圈的人都喜歡算命,畢竟多數時候你不免會懷疑「人各有命,富貴在天」,而真相也的確如此。
許多販賣成功學的人士會刻意忽略所謂天時地利人合,僅告訴社會大眾努力就好,但他們心裡清楚,努力不過只是基本。
長期勤奮耕耘卻苦無出頭機會,該如何是好?看完吳孟達的谷底翻身後,我突然獲得某種想法。
所謂難關,我認為是一個「檢視你到底喜不喜歡這件事」的機會。
喜歡一件事情和深愛一個人相同,哪怕對方是個渣滓,你仍舊會義無反顧地去付出,也願意去接受他某些「讓你不太喜歡」的部分,試圖找出某種平衡點。
我曾經和一名朋友聊天,他滔滔不絕地告訴我自己有多愛演戲,但聊到後來發現他想演的全是男主角,至於配角(特別是丑角),他全是面有難色,於是我告訴他,你只是喜歡被注意,不是真正愛演戲。
還有一種人,他們一樣想當明星,但苦惱自己賺不到錢、打零工很丟臉,坦白說我認為他們也不是喜歡演戲,而是喜歡賺錢。
/
如果一個人想被注意、想要追求成功財富,我覺得完全沒有毛病,但你必須考量的就是你「擅長」的事情,而不是你「喜歡」的事情。
吳孟達曾經表示,他起初不曉得自己到底愛不愛演戲,以為只是貪慕虛榮,直至潛心進修的 4 年低潮,他才發現演戲是摯愛,一生一世都放棄不了。
所以,與其說吳孟達 4 年來在「認真磨練等待機會」,不如說他根本從未想過機會會上門,搞不好他已經做好心理準備要演龍套一輩子了,只因他喜歡。
我鼓勵每個人都一定要去追求自己的心之所向,也相信任何挫折、焦慮的等待與自我懷疑,恰恰是一個很好的機會,幫助你更加釐清自己想要追求的到底是什麼。
當你翻過山頭、真正了解自己要追求的人事物時,我深信這種信念會令你擁有更強的爆發力,也更加有續航力。
如果你喜歡的事情,剛好是你擅長的事情,那麼恭喜你,你是被上天眷顧的孩子,好好珍惜你的人生。
如果你喜歡的事情卻「不是」你擅長的事情,然你還是因為喜歡而勇往直前,那我一定要對你說,你是世界上最有生命力的人,而我欽佩你。
#Adaymag
https://www.adaymag.com/2021/03/03/wu-mengda-story.html