▷▷ 八點檔賞臺語 ◁◁(PTT011)
臺語劇當然偶有咬字不準的問題,但別說那個了。
來欣賞一下更多說得漂亮的部分吧!
▧ 本次學習單影片(下有 時間序 對照):
▧《黃金歲月》(EP011)
https://youtu.be/6cAZotx9OnU
以下逐字稿臺語字,可查教育部辭典:
https://goo.gl/7Ky6ZH
- - - - - - - - - - - - - - -
▁▁▁
#1 扞 [ 18分58秒 ]
 ̄ ̄ ̄
❝「是佗一間酒店?」「啊……啊都勇哥咧〔#扞〕的彼間啦。」❞ (王大熊飾)
(「是哪一家酒店?」「啊就勇哥在經營的那一家啦。」)
【音】〔huānn〕
【義】主持、掌管、經營。
▁▁▁▁
#2 病囝 [ 26分54秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄
❝ 我干焦捌聽過講乎,人彼有身的人乎,咧〔#病囝〕,想欲食甜的、食鹹的!啊你讀冊人也綴人咧〔病囝〕喔?❞ (王中平飾)
(我只聽說過懷孕的人害喜時,會想吃甜的、吃鹹的!你讀書人也在跟人家害什麼喜?)
【音】〔pēnn-kiánn〕
【義】害喜。
▁▁▁▁
#3 吊鼎 [ 28分01秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄
❝「嘿啦!啊伊講乎,伊會冗早共咱安排檔期啦。」「啊冗早是偌早啦?咱厝內面攏咧欲〔#吊鼎〕矣呢!」❞ (王彩樺飾)
(「對啦!他說啊,他會儘早幫我們安排檔期啦。」「那儘早是多早啦?我們家裡都快斷炊了耶!」)
【音】〔tiàu-tiánn〕
【義】鍋子吊起來閒置,即「斷炊」的意思。
▁▁▁▁▁▁
#4 不顛搦戒 [ 29分34秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄ ̄ ̄
❝ 一寡仔歹人攏騙一寡仔 tsa̋u-gín-á [查某囡仔] 去翕彼號〔#不顛搦戒〕的相片,甚至乎,攏騙𪜶落海嘞!❞ (王彩樺飾)
(有一些壞人都會騙一些女孩子去拍那種不倫不類的照片,甚至啊,都會騙她們去下海!)
【音】〔put-tian-la̍k-kài〕
【義】不正經、不倫不類、行為不正常。
▁▁▁▁▁▁
#5 儉腸凹肚 [ 30分55秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄ ̄ ̄
❝ 你明知影我毋是讀冊的料,是按怎你硬欲逼我去考醫科啊?你敢知?我提恁〔#儉腸凹肚〕的錢去納補習費,我的心有偌疼!❞ (潘柏希飾)
(妳明知道我不是讀書的料,為什麼妳硬要逼我去考醫學系啊?妳知道嗎?我拿妳們省吃儉用的錢去繳補習費,我的心有多痛!)
【音】〔khiām-tn̂g-neh-tōo〕
【義】省吃儉用、縮衣節食。
▁▁▁▁▁
#6 鬥相添 [ 36分13秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄ ̄
❝ 我看乎,我也是 la̋i [來去] 揣一下仔臨時工來做,看是去餐廳洗碗抑是鬥捀菜,加減仔乎,共厝內面乎,〔#鬥相添〕一下。❞ (王彩樺飾)
(我看啊,我還是去找個臨時工來做,看是要去餐廳洗碗還是幫忙端菜,多多少少幫忙添補家用。)
【音】〔tàu-sio-thinn〕
【義】貼補家用、幫忙補足財物。
▁▁▁▁
#7 臭殕 [ 36分44秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄
❝ 猶毋過佇咧厝內面閒傷久乎,我規个人強欲〔#臭殕〕去矣!❞ (王彩樺飾)
(可是在家裡閒太久,我整個人都快要發霉了!)
【音】〔tshàu-phú〕
【義】發霉、散發霉味。
▁▁▁▁▁
#8 塗豆仁 [ 58分10秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄ ̄
❝ 我管你是廢人抑是〔#塗豆仁〕啦,彼攏是恁兜的代誌,你 ka̋ [共我] 出去!❞ (龍天翔飾)
(我管你是廢人還是花生仁啦,那都是你家的事,你給我出去!)
【音】〔thôo-tāu-jîn〕
【義】花生仁、花生米。
▁▁▁▁
#9 輕可 [ 1時09分08秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄
❝ 主管,歹勢乎!啊我想想咧,我應該去揣一个較〔#輕可〕的工課,歹勢。❞ (葉家妤飾)
(主管,不好意思!我想一想啊,我應該去找個輕鬆一點的工作,不好意思。)
【音】〔khin-khó〕
【義】輕鬆。
▁▁▁▁
#10 定著 [ 1時28分47秒 ]
 ̄ ̄ ̄ ̄
❝ 既然你是有能力的查埔人,你就愛會記得我講的話──較〔#定著〕咧,好無?❞ (賴慧如飾)
(既然你是有能力的男人,你就要記住我說的話──沉著一點,好嗎?)
【音】〔tiānn-tio̍h〕
【義】沉著、穩重、情緒穩定。
- - - - - - - - - - - - - - -
#八點檔賞臺語 #PTT011 #黃金歲月|王大熊|王中平和余皓然愛的小屋|王彩樺-台灣濱崎步|潘柏希 Penber|#龍天翔|葉家妤Joey ya|賴慧如 Huiru Lai|
翕然意思 在 謝金魚 Facebook 的最佳貼文
#每天為你讀一點書 S01E21 鹿港的下早時 feat. 阿愷之聲Voice of A-Kai
今天是禮拜天,但還不到可以趴趴走的時候,所以我拜託了一位在地青年來帶我們用耳朵逛鹿港。我們今天的導遊是王麒愷,土生土長的鹿港囝仔,到北部讀書後,又回到家鄉繼續為了鹿港的文化發展盡心盡力,同時,主持了一個非常有趣的全台語電台:阿愷之聲。
阿愷之聲跟其他的電台不一樣,因為全部都是純正的鹿港腔,我記得我幾年前剛認識阿愷的時候,他的台語還沒有這麼好,但現在聽他的台語,簡直是一種享受。
如果你沒有聽過我們的節目、如果你是文字派,今天這集我相信會顛覆你對podcast的想像,今天我們也特別檢附全部文字,歡迎大家點開,配一杯咖啡或者茶,閉上眼睛聽阿愷帶你走進鹿港的巷弄之間........
------
📖 鹿港的下早時 📖
逐家好,歡迎收聽阿愷仔之聲鹿港放送。
現在疫情,毋知影逐家過了好無?
阿愷仔想講,咱平常時除了好好的遵守政府的政策,也就是出門喙罨罨予好,轉厝酒精噴阿足,咱是毋是會使來想一寡,予家己對未來有希望的代誌。
咱來想,若疫情了後,欲來去佗走走仔?
無,來阮鹿港好無?
鹿港上舒適的時陣,我感覺是差不多入秋,也就是舊曆的八月十五彼陣仔。
彼咧時陣,鹿港遮的海風猶未遐爾囂掰,日頭佗親像溫柔的南管,淡薄仔,淡薄仔,照佇紅磚仔的巷仔內。
汝咁相信講?佇鹿港,袂感覺著時間咧行。
今仔日佇鹿港街頂雖然已經看袂著海,但是只要行一段路,佗會使轉去古早,也就是彼咧鬧熱的港口時代。
聽眾朋友,這馬綴阿愷仔來去下早時的海岸行行仔。
出發進前,咱先來去街尾的富貴堂,頭家才拄仔閣籠床掀開,佇濛霧當中,咱看著一粒佮一粒白拋拋的菜包,這菜包有包竹筍的,佮有包高麗菜的兩種,用料實在,這菜包我是按細漢食到大漢。欸欸,小等一咧啦,這菜包當燒,莫一嘴啄落,咱會使呢行呢慢慢仔食。
頭陣仔咧講的「街尾」,是阮鹿港大街的尾段。這大街的故事是講不盡,佇百規年前的港口時代,遮就是通臺灣上出名、上鬧熱的市街「不見天」。
咱這馬佇街尾的這條巷仔叫做「新興街」,前仔是鹿港重要的傢具街,恁呢行呢會看著有規間真雅氣的樓仔厝,這攏是往過的傢俱店,佇一甲子以前,鹿港有三分之一的人口攏咧做木,會使講是一個手工藝之都。
咱這馬看著的龍山寺,便是這個手工藝之都上驕傲的所在。
龍山寺,在地人予作觀音媽宮,是鹿港的閤港廟,意思就是通鹿港的人攏會來拜拜的所在。龍山寺的建築會使講是結合了每一个時代鹿港上好的工藝,按幼木、大木、石雕、彩繪到字畫等等,我捌聽有一位藝術家講,入去龍山寺內底,就親像一隻鳥仔飛入去一片樹林內,是一片大千世界。噓,較細聲咧,後殿當咧上經。
咱轉來坐咧戲台懸頂,吹著微微仔風,心內惦惦仔佮觀音媽來講一寡話。
續落來,咱行對杉行街。
杉仔是古早起厝重要的建材,遮捌是杉仔行結市的所在。佇杉行街,有一間秀面真古典的舊厝,遮是一間予作「書集喜室」的獨立冊店。
一入來店裡,恁會先聽著淡薄仔的melody(定定是陳昇的歌),續落來就會看著一位緣頭仔桑按內底行出來打招呼,這位就是冊店的主人,也是整理這間古厝的黃先。冊店的冊有一邊新仔一邊舊仔,因為頭家翁仔某一个學歷史學、一个學人類學,所以冊店的冊,主要攏是這類的較濟,「書集喜室」捌教我熟似世界的方式,對我來講,是現在鹿港智識的港口。
逐家若有閒,會使閣佇入去內底飲茶,感受這間舊厝樸實的風采。
按杉行街一直行去,咱會經過遮的角頭廟武澤宮,佇遮,嘛會鼻著巷仔內彼間手工做香的芳味,彼味,予人心情真安定。
鹿港廟濟、巷仔濟,廟咱咧講三步一細廟,五步一大廟,每一間廟代表是每一個無仝的角頭(遮咧講的角頭是「社區」的意思),通鹿港算算仔總共有二三十個角頭,會使講正鬧熱啦,恁有閒來綴一遍暗訪,恁逐家就知囉。
角頭佮角頭之間有歸落條巷仔相通,咱這馬行的這條巷仔予作金盛巷,金盛巷是咱頭陣仔咧講的鹿港大街的後壁尾(後壁巷的意思),前仔捌有一句話講:「鹿港人,上敢死,放屎換糯米;庄腳人,上介槌,提米換大肥。」意思就是講,往過農業時代,鎮外種田的會來到大街的後壁尾擔肥,轉去做肥料,因為好額人放的,較營養啦,過節的時陣會提糯米來答謝。
金盛巷真狹,彎過來閣彎過去,親像一隻紅磚仔色的鰻。
我進前攏佇遮咧學騎打速仔車,欸,autobike愈騎緊無難,騎慢騎穩,才是功夫。佇遮autobike打一速,khu-lá-tsih
(離合器)逐逐仔放開,引擎的聲佇巷仔內有夠結實的,穩穩仔,穩穩仔,直線七秒根本正簡單。
佇金盛巷逐欲倚菜市仔,會經過一間「力野茶陶所」。這間店真趣味,是兩位少女(阿思/米特)共同經營的空間,伊的專業是作瓷仔,有時陣閣會開課。這間店主要賣瓷仔兼賣茶,閣有一寡茶配,遮物件攏用伊做的瓷仔來裝,恁看著絕對會忍未條想欲翕相打卡。「力野茶陶所」也是一間古厝落去整理,經過阿斯佮米特用心佈置了後,整格氣氛雅氣,阿,熱天到啊,遮閣有涼仔通飲!
來到菜市仔,先𤆬恁來去一个秘密的所在。
這個所在的角頭名予做車埕,車埕前仔是南北二路來到鹿港街頂的停車場(這邊的車是牛車/馬車),所以這廓圍仔有真濟咧打鐵的工廠,咱這馬若去大賣場,停車場攏有一寡咧保養車的,意思是仝款的。
車埕的角頭廟玉渠宮,主神拜的是田都元帥,遮的人慣習稱呼秀公爺。秀公爺因為嘛是一個精通音樂戲曲的才子,所以真濟佇電視頂搬戲的演員、演奏音樂的樂手攏會來遮拜拜。現在咱所看著這間金光閃閃的玉渠宮差不多佇十年前翻修,會使講將秀工爺的故事,佮車埕的歷史攏囥入底廟宇的設計內底。欸,恁有發現廟門邊仔竟然毋是一對石獅,是一隻雞佮一隻狗,這是為啥咧?答案就予恁家己來揣。
鹿港菜市仔,也就是地方的第一菜市場,遮的歷史嘛真久囉。
這个早市除了買菜,遮規工攏有物件通食,是鹿港人的灶跤。
佇早市,有一攤咧排列的予做阿婆麻糬。這攤的麻糬真古早味,食起來Q軟閣續嘴,恁會當買做等路。
阿,行咧講咧嘛欲倚晝囉。恁腹肚枵未?
緊咧,咱行後車路斡中山路,來去阿愷仔心目中素食界的Michelin(米其林)三粒星的這間「林明堂素食麵」。恁看,中晝時攤頭已經排列閣按呢,來遮,就一定愛食一碗乾麵佮一碗豆包湯,內行仔講按呢予作「一組」。
這乾麵用料非常簡單,懸頂淋一寡滷了有夠芳的豆輪,最後閣摻一寡芹菜珠仔,阿,按呢佗有夠讚。喔,上厲害的佗愛食伊的豆包,遮豆包是逐工手工包欸,內底有包高麗菜、紅菜頭、香菇頭。豆包湯的湯頭咧,是用豆芽閣甘蔗頭落去炕,只有是甘甜美麗啦!
阿,食飽,欲啉涼仔無?
這咧時陣,咱轉來去菜市仔,彼攤阿愷仔自細漢到大漢啉的木瓜牛奶嘛開始絞囉。緊咧,絞一杯,大力欶落去,遮是全台灣上有誠意的木瓜牛奶,阿不過毋通囥相久,無會苦去。
聽眾朋友,毋知影恁有感受著鹿港的聲音佮氣味無?
上早時的鹿港,按清幽的街尾,到鬧熱的菜市仔,其實鹿港的一工千變萬化,親像海洋,袂堪得按算。
這段時間,逐家就愛保重。
阿愷仔之聲佇遮講鹿港予恁逐家聽。
疫情期間,咱空中相會。
疫情了後,咱鹿港面會。
感謝汝的收聽,勞力!
*店家連結(按登場順序排列):
富貴堂 菜包 https://www.facebook.com/lukangbuns
書集喜室 https://www.facebook.com/xishibookandtea
力野茶陶所 https://www.facebook.com/liiyaceramicteashop/
鹿港玉渠宮 田都元帥 https://www.facebook.com/yuchu7761120
阿婆麻糬舖 彰化縣鹿港鎮大明路9號
林明堂素食麵 彰化縣鹿港鎮介壽路三段66號
金龍木瓜牛奶
https://www.facebook.com/%E9%87%91%E9%BE%8D%E6%9C%A8%E7%93%9C%E7%89%9B%E5%A5%B6-191011070948466
-------
📙每天為你讀一點書 📙 👉️點開連結直接聽:
http://player.soundon.fm/p/f678abfe-5a08-4841-b81c-15943784ec24/episodes/530e29a9-4b9f-4e05-892d-f9418eccbf73
---------
由謝金魚主持、慈濟基金會獨家贊助
不論你在哪裡,我們都在這裡,每天九點,為你朗讀。
Sound On:
https://sndn.link/readforyou
Spotify:
https://open.spotify.com/show/0SwHu6Voc8eNV4trI8N0ZX
KKBOX:
https://podcast.kkbox.com/channel/KlHdUqx6AIr-Fdpprn
apple:
https://reurl.cc/a9vXVl
Google:
https://reurl.cc/zeWKpe
翕然意思 在 Facebook 的精選貼文
昨晚七點我在ClubHouse和FAM同時開房主講「從同學麥娜斯看那些我們常說錯的台語」,因為目的主要是想突破同溫層,我並未全台語講述,避免路過群眾一聽到全台語心生畏懼瞬間退出;我也不清楚最後房裡擠了多少聽眾,應該是一兩百人吧。我以電影作為討論文本講述一小時,聽眾提問與回饋一小時,足足兩小時才退房。
在此簡單整理從同學麥娜斯的旁白語言觀察,現在的台語使用者易犯的錯誤。
一、「了」的誤用:華語經常使用「了」來表示動作的完成式,例如「吃了飯」、「睡了一覺」。但是在臺語裡並沒有這樣的語法,在臺語的「動詞+了」通常意思是有某種物品被動詞解決而清空。例如華語說「車牽了就出門」,意思是把車牽了(動作完成)就出門去;但在臺語「車牽了就出門」,意思是你在腳踏車工廠工作,老闆要你把倉庫裡一百臺腳踏車全部牽出來擺,最後你終於把「車牽了」(車牽完)才出門。
在本電影中,這種「動詞+了」的誤用非常多,例如「得著了一寡掌聲」、「高委員開了一寡氣力揣了金主贊助」、「拍了一部劇情片」等等。事實上在臺語中,上述句子完全可以將「了」字省略。
二、「著」的誤用:在華語裡,我們會用「動詞+著」表示「現在進行式」,但是在臺語並沒有這個講法,或者說雖然有,但明顯因為近代受到影響而較頻繁使用。在臺語應該用「咧+動詞」或「動詞+咧」來代替這種用法。例如「我牽著伊的手」,應該改為「我牽伊的手」、「我共伊的手牽咧」。文夏的《黃昏的故鄉》歌詞:「叫著我、叫著我,黃昏的故鄉不時咧叫我」,臺文界的前輩陳明仁老師便說過他都改唱「咧叫我、咧叫我,黃昏的故鄉不時咧叫我」。
在本片中這種誤用的例子有「影響著臺灣」、「騎著」、「帶著」等等。
三、「一+動詞」的誤用。我一看、我一想、我一聽便如何......在臺語中用「我一下看」、「我一下想」、「我一下聽」會更加道地。倒也不是說古早的臺語文獻就沒有人這樣用,但很明顯在近年受華語影響而使用更加頻繁。在片中有「我電話一囥」、「予高委員一舞落」等例。
四、「嗎」:在片中有一句「按呢毋好嗎?」應改為「按呢敢毋好」較佳。臺語中加上「嗎」、「吧」很明顯是近代受華語影響的用法。我在昨天的講座中曾說我印象很深,是從何時何地何人開始聽到的,此後就越來越頻繁。我在想除了華語的滲透(林強的《向前行》歌詞:「原諒不肖的囝兒吧」,出自1990年,我也大約在此後一兩年聽見周遭有人這樣使用),霹靂布袋戲的流行可能也助長了這種說法的風行。(布袋戲裡經常用「是嗎」、「死吧」之類的詞)
五、「幫」的用法:片中有「幫高委員翕廣告」、「幫別人完成最後的願望」等例,這也是受華語影響的用法,臺語應用「替」、「共」或「共某人鬥」會比較道地。
六、「g」聲母的弱化:片中旁白的「意外」、「外路仔」、「建議」等有「g」聲母的字,並沒有清楚發音。
七、誤讀/俗讀:在片中旁白,狀況的況念成「khóng」(正音為hóng)、牛郎的郎念成「lông」(正音為nn̂g)、一片混沌念成「tsi̍t-phìnn hûn-thûn」(正音為tsi̍t-phiàn hūn-tūn)、傳達和傳家之寶的傳念成「tshuân」(正音為thuân,但是片中介紹濁水溪公社是「傳奇樂團」時卻念對了)、文化遺產的遺念成「î」(正音為uî)、重金禮聘的聘念成「phīng」(正音為phìng)......
八、更道地的句子:導演說他拍完大佛普拉斯之後,為了下一部片要拍什麼,「頭殼想甲破空」,顯然是要表達「想破頭」之意,其實臺語原有相同意思的講法,叫做「激破頭殼」。
開這個房間,並不是為了要批評導演或這部電影。事實上如果是一個不會講臺語的人,我會建議他可以看看這部片「罔學罔學」,如果原本的基礎是零,從中能學到幾句臺語就很好。不過在已有的基礎上,藉這文本把更精確的臺語分享給更多人知道,正是臺文工作者該做的事。我依然肯定黃信堯導演堅持拍攝臺語為主要語言的電影,而且我相信語言的呈現能夠越磨越好。十幾年前我在部落格時代寫了一篇文章仔細抓出蘇打綠唱《追追追》的訛音,過幾年後青峰再唱《山頂的烏狗兄》、《無眠》,發音已經準確得多了!所以當正確的知識成為主流時,創作者也會跟著進步。
在ClubHouse平台上,除了有「臺語房」給一般使用者或初學者閒聊練習之外,我期待開闢一些更有系統性、更深入的講座,對於推廣的效益應該更大。我現在有構想的是從臺語流行歌來介紹一些語詞的使用正誤之辨,以及從色情老黑膠唱片來解讀半世紀前的臺語特徵。期待日後空中再相會!
最後來一個小彩蛋。電影開頭從黑白轉彩色的拍攝場景,是在嘉義拍的。這篇文章的截圖場景,其Google街景在此:
https://reurl.cc/ZQy2Lp