*** สรุปเรื่องการสังหารนักวิทยาศาสตร์อิหร่าน เทคโนโลยีปืนกลอัจฉริยะ และประเด็นประกอบ แบบเข้าใจง่าย *** เรื่องนี้แบ่งเป็น 2 ประเด็นใหญ่นะครับ
<<<ประเด็นการลอบสังหาร >>>
1. นายโมห์เซน ฟาครีซาเดะห์ เป็นนักวิทยาศาสตร์ที่จงรักภักดีต่อรัฐบาลอิหร่าน ที่ผ่านมาดูแลโครงการพัฒนานิวเคลียร์ จนได้ฉายาว่า "บิดาแห่งนิวเคลียร์อิหร่าน"
2. วันที่ 27 พ.ย. ที่ผ่านมา เขาถูกลอบสังหาร คำให้การหลักๆ มีอยู่สามคำให้การ ทั้งหมดมาจากสื่อของอิหร่านเอง
2.1 คำให้แรกบอกว่า มีมือปืน 4 คนมายิงฟาครีซาเดะห์ บอร์ดี้การ์ดของเขายิงต่อสู้อย่างดุเดือด ตายไปข้างละมากๆ พวกมือปืนตายอย่างน้อยสามคน
2.2 คำให้การที่สองบอกว่า มีมือปืน 50 คนมารุมยิงฟาครีซาเดะห์อย่างกับทำสงคราม กลุ่มบอร์ดี้การ์ดสู้อย่างสุดกำลังแล้ว แต่น้ำน้อยแพ้ไฟ จึงปกป้องฟาครีซาเดะห์ไม่สำเร็จ
2.3 คำให้การที่สาม (คนพูดเป็นสำนักข่าวที่เกี่ยวข้องกับรัฐบาล สำนักเดียวกับที่รายงานคำให้การแรก) บอกว่า ไม่มีมือปืน แต่ศัตรูใช้ปืนกลควบคุมจากระยะไกล พร้อมเทคโนโลยีแสกนหน้า สามารถแสกนหน้าแล้วยิงฟาครีซาเดะห์ตายอย่างแม่นยำโดยภรรยาที่นั่งข้างๆ นั้นไม่เป็นอันตรายเลย จากนั้นปืนดังกล่าวก็ระเบิดตัวเองลบร่องรอยไป
3. ไม่ว่าอย่างไร การที่ศัตรูสามารถมาฆ่าคนสำคัญถึงในประเทศในจุดที่ไม่ห่างจากเมืองหลวงด้วยนั้น เป็นการหยามระบบรักษาความปลอดภัยอิหร่านเป็นอย่างยิ่ง
4. เนื่องจากอิหร่านไม่มีเสรีภาพทางสื่อมาก คำให้การหลายคำจึงถูกมองว่าน่าจะทำเพื่อรักษาภาพลักษณ์ของรัฐบาล เช่นคำให้การที่บอกว่ามีมือปืน 50 คน ก็อาจเพื่อให้ความชอบธรรมว่ามันมามากจริงๆ สู้ไม่ไหว หรือคำให้การที่ว่าใช้ปืนกลควบคุมจากระยะไกลก็อาจเพื่อให้ความชอบธรรมกับที่จับคนร้ายไม่ได้ (เพราะไม่มีคนร้ายในที่เกิดเหตุ)
5. ในสามคำให้การนี้ นักวิเคราะห์มักไม่เชื่อคำให้การที่สาม เพราะมันเว่อวังเหมือนหนังแอคชั่น ฟาครีซาเดะห์น่าจะนั่งท้ายรถ รถติดฟิล์มหนาแสกนหน้าไม่ง่ายนะ และน่าเชื่อว่ารัฐบาลอิหร่านสร้างเรื่องนี้เพื่อรักษาหน้า เพราะมันขัดกับคำให้การแรกๆ มาก
6. แต่จริงๆ มันก็มีมูล เพราะเดือนกรกฎาคมที่ผ่านมาบริษัทอาวุธอิสราเอลชื่อ Smart Shooter ได้เปิดตัวปืนรุ่น SMASH2000 มีศักยภาพควบคุมระยะไกล แสกนหน้าได้ อย่างที่ลงไว้ในข่าวนั่นแหละ
<<< ต่อไปเป็นประเด็นประกอบ >>>
1. ไม่ว่าฝ่ายไหนต่างก็เชื่อว่าอิสราเอลเป็นผู้อยู่เบื้องหลังการลอบสังหารนี้ สาเหตุเพราะอิสราเอลกับอิหร่านทำสงครามกันมาตลอดทั้งทางตรงทางอ้อม
2. เรื่องนี้ไม่ได้เกิดขึ้นครั้งแรก ในปี 2010-2012 มีการลอบสังหารนักวิทยาศาสตร์นิวเคลียร์ของอิหร่านตายไปสี่คน เชื่อว่าเป็นฝีมืออิสราเอล
3. หลายปีที่ผ่านมามีการจารกรรมทำลายอุปกรณ์ และทรัพย์สินของหน่วยผลิตนิวเคลียร์ของอิหร่านมาตลอด เชื่อว่าเป็นฝีมืออิสราเอล
4. อิสราเอลไม่ยอมรับไม่ปฏิเสธเรื่องในซีรีย์นี้ ประมาณว่า หึหึ กลัวฉันสิ
5. การสังหารฟาครีซาเดะห์น่าจะมาจากแรงจูงใจของอิสราเอลที่พยายามยับยั้งการที่โจ ไบเดนจะยกเลิกคว่ำบาตรอิหร่าน แลกกับการหยุดพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์
6. ปูฟื้นว่าหลังการปฏิวัติอิสลามในปี 1979 อิหร่านก็เป็นไม้เบื่อไม้เมากับอเมริกา และโลกตะวันตกมาตลอด จึงถูกโลกตะวันตกคว่ำบาตร ทำให้เศรษฐกิจอิหร่านแย่
7. ขณะเดียวกันอิหร่านเป็นประเทศที่มีศักยภาพในการสร้างอาวุธนิวเคลียร์ จึงพัฒนานิวเคลียร์เวอร์ชันของตัวเองใกล้สำเร็จ
8. อเมริกาไม่ต้องการให้อิหร่านพัฒนานิวเคลียร์สำเร็จ จะเป็นภัยคุกคามความมั่นคง จึงพยายามต่อรองกับอิหร่านมาตลอด จนในที่สุดอเมริกาและห้าชาติมหาอำนาจสามารถตกลงกับอิหร่านได้ในปี 2015 ทำสัญญาว่าจะยกเลิกการคว่ำบาตร แลกกับอิหร่านสัญญาจะพัฒนานิวเคลียร์เพื่อสันติเท่านั้น สามารถให้นานาชาติมาตรวจสอบได้
9. การเจรจาดังกล่าวเป็นผลงานชิ้นโบว์แดงของรัฐบาลโอบามาจากพรรคเดโมแครต เป็นผลงานที่พรรคเดโมแครตเอามาอวดเรื่อยๆ
10. ทรัมป์เกลียดสัญญาปี 2015 เพราะ:
10.1 ทรัมป์เป็นรีพลับลิกัน
10.2 สัญญานี้มีอายุ 15 ปีเท่านั้น หลัง 15 ปี อิหร่านสามารถกลับมาพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ได้อีก
10.3 การยกเลิกการคว่ำบาตรทำให้เศรษฐกิจอิหร่านเจริญขึ้นมาอย่างรวดเร็วมาก เพราะจริงๆ อิหร่านเป็นประเทศที่มีศักยภาพสูง ทรัพยากรธรรมชาติสมบูรณ์
10.4 ภาพใหญ่คือ แม้ไม่มีอาวุธนิวเคลียร์ แต่อิหร่านกำลังทำสงครามตัวแทนกับอิสราเอลและซาอุดิอาระเบียซึ่งเป็นพันธมิตรของอเมริกา และอิหร่านกำลังชนะ ...การปล่อยให้เศรษฐกิจอิหร่านดีนั้นไม่เป็นผลดีต่อพันธมิตรของอเมริกา
11. ในปี 2018 ทรัมป์จึงหาเหตุยกเลิกสัญญา หันมาคว่ำบาตรอิหร่านต่อ อังกฤษ เยอรมัน ฝรั่งเศสไม่เห็นด้วยแต่ทำอะไรไม่ได้
12. เศรษฐกิจของอิหร่านนับแต่ปี 2018 ถึงปัจจุบันจึงอยู่ในขั้นย่ำแย่ ยิ่งเจอไวรัสโควิดยิ่งแย่
13. อิหร่านโมโหจึงประกาศพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ต่อซะเลย
14. หลังจากกลับมาคว่ำบาตร อเมริกากับอิสราเอลจึงต้อง active มากในการลอบทำลายศักยภาพทางทหารและอาวุธนิวเคลียร์ของอิหร่าน เช่นที่อเมริกาลอบสังหารนายพลกอเซ็ม สุไลมานีของอิหร่านเมื่อต้นปี 2020 นายพลคนนี้อยู่เบื้องหลังการทำสงครามตัวแทนของอิหร่านหลายสมรภูมิ
15. การโจมตีของทรัมป์และอิสราเอลเสี่ยงที่จะทำให้เกิดสงครามใหญ่ในตะวันออกกลาง คือแทนที่อิหร่านจะมุ่งทำแต่สงครามตัวแทน อาจจะถูกกดดันจนต้องเน้นทำสงครามตรงๆ ซึ่งมันจะวุ่นวายมาก เพราะอิหร่านเป็นประเทศใหญ่
16. ต่อมาโจ ไบเดนจากพรรคเดโมแครตชนะเลือกตั้ง จึงแสดงความต้องการกลับไปคืนดี ยกเลิกการคว่ำบาตรอิหร่าน เพื่อลดความรุนแรง ตามแนวทางของโอบามา
17. อิสราเอลปล่อยให้สิ่งนั้นเกิดขึ้นไม่ได้ เพราะจะทำให้อิหร่านมีกำลัง จึง "เชื่อว่า" ก่อเหตุลอบสังหารนี้ การลอบสังหารฟาครีซาเดะห์สร้างบรรยากาศของความรุนแรงที่ทำให้ไบเดนเจรจายากขึ้น
18. นักวิเคราะห์บอกว่าอิหร่านมีสิทธิตอบโต้เรื่องนี้ได้สามขั้น:
18.1 ลอบจารกรรมเหมือนที่อิสราเอลทำ
18.2 เน้นทำสงครามตัวแทน ส่งพันธมิตรเช่นกลุ่มเฮซบอลเลาะห์ไปสู้กับอิสราเอล
18.3 ทำสงครามเต็มรูปแบบ
19. ในความเป็นจริงทุกฝ่ายรู้ตัวว่าการยกระดับสงครามไม่เป็นผลดีต่อใคร แต่ก็ยังบิ้วๆ กันมาเรื่อยๆ
link แนบเป็นคลิปตัดแล้ว สรุปเฉพาะไฮไลท์ที่ผมให้สัมภาษณ์เรื่องการลอบสังหารนักวิทยาศาสตร์ "บิดานิวเคลียร์อิหร่าน" กับช่อง TNN16 นะครับ
https://youtu.be/PV3-ffaJdiw
