你知道嗎?【斯巴達的狗狗公主——史上首位在奧運「摘金*」的女性 】 和這紀錄現代人無法效法的各種理由 #本日冷知識1577 #文長注意
本則冷知識兼祝賀台灣舉重女神郭婞淳,無懸念破紀錄兼摘金,把奧運變成單機遊戲啦。
撒花 。:.゚ヽ(*´∀`)ノ゚.:。 撒花
2021 東京奧運有個重點數字——百分之 49——是史上最高的女性運動員參與比率。
回首 1896 年,在顧拜旦男爵(Pierre de Frédy, Baron de Coubertin, 1863-1937)的多年鼓吹之後,第一屆的現代奧運在雅典舉辦。時代風氣使然,當時女性運動員是徹底(被)缺席的。顧拜旦心目中的奧運會,是純粹由男子業餘運動員進行的友好競賽。猶如古希臘的奧林匹克賽事也是謝絕女子參加的。
古代奧運更是嚴禁已婚婦人在場觀戰,理由倒不難懂:希臘男子在田徑賽事中一貫是正面全裸的。奇怪的是未婚女子的待遇就完全不同,不僅可以旁觀男子賽事,甚至可能會在天后希拉(Hera)的慶典上,或與奧運會同步舉辦未婚女子版的運動競賽,可惜這類賽事(Heraean games)的具體記述甚少。
以上是想強調「古代奧林匹克」和「女性」這兩個詞有多互斥。順帶一提,古代奧運勝利不摘金,畢竟頒發金、銀、銅牌是現代發明,古代是頒發橄欖枝的桂冠,所以標題我加了引號。
但是酷妮絲卡公主(Cyniska of Sparta, 442-?)就是一位超犯規的存在,她是連續兩屆古代奧林匹克奧運會:396 年與 392 年的大贏家。
關於本文中提到古希臘的年代,都遵從偷懶原則,省略了「西元前」或 BC 字樣,各位請自己在腦中加負號。關於公主芳名,雖然拉丁拼法很引誘人念成賽妮絲卡,但考慮希臘文是拼成 Κυνίσκα,其中 υ (upsilon) 古音發 /u/,所以,酷妮絲卡。名字涵義是小狗狗♀源自希臘語 κύων 狗。又想到 cynic→犬儒也是同個字根。於是標題「狗狗公主」。
現代人無法效法酷妮絲卡的第一個理由是,她取勝的項目已經不存在了:飆四匹馬拉的雙輪戰車(chariot)賽。就是所謂的少女與戰車......其實不是,因為 396 年時她已 46 歲了。而且其實酷妮絲卡雖然未婚,卻仍是不能親自上場競技的,即使是公主也無法無視習俗。所以她鑽了一個漏洞。但並不是女扮男裝(酷拉皮卡也不是)。公主的奧運夢是這樣圓夢的:她出錢養馬、親自訓練馬匹,奧運時聘個男人上場駕駛但仍是以她的名義競賽。換句話說,古代奧運的馬術常常是騎手獲勝,但金主獲得榮耀。畢竟馬就像古代的超跑,超貴,貴到平民根本養不起,騎師騎雇主的馬就是常態了。 #我是今夜最稀有的品種
作家色諾芬(Xenophon of Athens, c. 430-354)更不客氣評論道,大多奧運競技如田徑靠的是男兒傑出的勇氣♂和技藝 → 多半是戰爭技能的衍伸,例如有一項是著全副重裝步兵的裝甲,約六公斤重在 1 stade ≒ 180 公尺的跑道上往返跑一趟,稱為 hoplitodromos (hoplite 重裝步兵, dromo 跑)。離題講一下,大型運動會場叫 stadium 就是因為古希臘田徑場通常寬 1 stade 左右,此一希臘古長度單位是跑道通常的長度。
色諾芬狂酸說,反觀和馬相關的競賽靠的根本是「恁爸有錢」。畢竟要入手優異的名馬、飼養、日復一日訓練都需一擲千金。超譯成現代術語就類似說,以大量投資墊高競爭者的入場門檻,就是用錢 KO 對手這樣。
又双離個題,在酷妮絲卡初次奪冠後過了十屆,356 年的奧運會上,馬其頓的菲利浦二世的馬贏了某馬術項目。傳說同一天適逢亞歷山大出生,被當成大吉之兆——幸好亞歷山大沒有因此被命名為 Hippodromniki 之類的,hippodrome 跑馬,nike 勝利。想他姐姐出生那天菲利浦國王恰在 Thessaly 打了勝仗,大喜之下就命名女兒 Thessaloniki 了 (也是現代希臘第二大城)。
扯太遠啦,浪子回頭。斯巴達的酷妮絲卡公主的功績,現代人無法效法也大概無須吹捧的第二個理由在於她的身分:她的父親 Archidamus 二世是斯巴達國王(雙王之一),她的哥哥也繼任父親,是為斯巴達國王 Agesilaus 二世。斯巴達的「雙王」理解成是戰時的兩名最高軍事領袖,且是斯巴達最顯赫家系才能擔任的。
時間軸大概是這樣:狗狗公主出生在伯羅奔尼薩戰爭(431-404)前不久,她的名字是紀念斯巴達國王的祖父的小名,而她的父王帶領斯巴達軍三次大肆攻擊了雅典,在公主獲得桂冠殊榮時,斯巴達已在這場古希臘的世界大戰中獲勝(而雅典幾乎全毀),那時她的王兄已繼位,為斯巴達的希臘霸主(hegemon)時期。她便繼承了過世父王的馬匹,且在王兄的大力資助下參賽。
酷妮絲卡能躋身古代奧運勝者之林的最後一個重要理由,就是斯巴達那古代罕見的奇葩社會型態。在斯巴達女性擁有很大的自主權,甚至自己名下擁有財產。斯巴達女人受到的教育程度也高,理由後述。最後不愧是斯巴達,戰死了無數男人,繼承了遺產的斯巴達的寡婦以富裕聞名。
話說日後,哲學家亞里斯多德(384-322)將會見證斯巴達從希臘的霸主衰退成一地方勢力,讓出其霸主地位給馬其頓。亞里斯多德評論說,斯巴達的衰退起因是它「淪為女性治國的地方」。只不過亞里斯多德有個特色:他說過的每句話幾乎都錯了——還真不容易——我們切莫聽他。例如他也曾斬釘截鐵說女人的牙齒比男人少 XD。
但亞氏這番攻擊也在在反映了斯巴達女子掌握權力之大、獨立性之高,在整個希臘世界都是異類存在,果然就被針對了。其他古希臘城邦中,婦女權利依附於男性家主,女性的預設角色是承擔家務與雜役,只比奴隸高一層級而已。不擁有私有財產,養馬什麼的更不用說了。
為何有這麼大差異?其實,斯巴達的社會有一項至高原則......你以為是「尚武」對吧?但其實有個法則比尚武更優先,那就是「徹底貫徹優生學」——生產出繁多又強壯的下一代是國民義務,這樣即使斯巴達在征戰中折損男丁,都能很快就生回來,生生不息繁榮昌盛才好當霸主。
出於這種優生考量,斯巴達人相信體質強健的女子對於生育壯丁也同等重要,於是產生了格言:「生男當然最好,但即使生女也要把她教養的和她的兄弟一樣強」。這樣到底算不算一種性別分工下的權力平均咧?也因此,斯巴達女性接受的教育包括了健體強身的各種運動、音樂舞蹈甚至騎乘,都由年長的女性教授,只差沒有軍事訓練而已(卡珊德拉表示)。斯巴達很可能有女子運動會,甚至可能讓年輕的男女在賽事上裸裎相見相互競技。又順帶一提,英語的健身房/體育館 gymnasium 這個字就來自希臘語的裸體 γυμνός (gumnos),不過奇怪的,德語 gymnasium 的意思是大學預科學校......不細說了XD
再加上,其實斯巴達男人在 30 歲之前是不能和妻子同居的,斯巴達男人從相當於我們小學的年紀就被要求集體生活,集體受軍事訓練,和同儕與師長養成親密♂無間的信任關係,如果早早成家生子,要總不在家的男人張羅家務事和養育後代......就無法,於是斯巴達女性需當家,並掙得了高度自主權。與之相對,理想的斯巴達女性美德完全在於能否養育出勇士。斯巴達的悍母民風在歷史的一頁展現了。希臘化時代的名將,國王皮洛士(Pyrrhus of Epirus, 306-272)在他生命的最後一年揮軍試圖硬吃斯巴達,當兩軍在城下對峙,斯巴達女性一擁而出,連夜在兩軍之間挖了一條戰壕,還叫士兵男孩們今晚多休息,儲備體力以待拂曉決戰,多威猛的斯巴達媽媽。
最後來說壓軸的限制級內容,斯巴達社會型態的根本由來——其強悍勇武與其說是出於抵禦外敵,更是無時無刻不在防範身邊眾多的奴隸:黑勞士(Helots)的反叛。歷史之父希羅多德曾估計,每 1 個斯巴達公民或許對應到 7 個黑勞士奴隸,這種懸殊比例,表示斯巴達人隨時都要有以一砍十的自信。
斯巴達人始終使用一種非人的恐怖,在統御/蹂躪著這大量的他們眼中的人形牲畜,詳情不可描述。因此斯巴達人的男女分工才會如前述,貫徹優生考量,資源全用產兵,技能全點武力,斯巴達女人並不需紡織下田飼養,生產勞作由奴隸做,女人唯需要生養教育出男子,男子唯需要高效率的殺人。知道這些背景,再看《300 壯士》你或許會有完全不同的感受。
好了好了,太嚴肅了,換個話題。話說贏了古希臘奧林匹克的人「只會得到橄欖枝桂冠和榮譽」而沒有物質上的餽贈,究竟合不合實情呢?
顧拜旦男爵認為古希臘人純屬為榮譽、為愛而投入奧林匹克競賽,只是個一廂情願的曲解罷了。參與多半還是冀望拿些好處的,不管爭名還是牟利。較世俗的城邦常配發年金或給予冠軍終生免稅的待遇,換取一個光榮的代言權,把英雄寫進城邦的神話裡。有點像補習班拿高分榜首同學當招生號召,就會給一點意思意思的獎金那樣。也有有野心之士利用奧運的光環(或是說橄欖環)作為進入政界的入口。想,你都變成世界級名人了,以知名度做槓桿試著在世上做出些改變應該算是人之常情。
另一種政治操作就高調了:冠軍會被當成半神,即古希臘的英雄崇拜(hero cult)。斯巴達的酷妮絲卡,我們的狗狗公主就獲得這種待遇,即使在她過世後多年,在斯巴達對她的崇拜仍不停歇,激勵了更多斯巴達女子投入奧運。畢竟在希臘人心目中傑出的人 = 英雄 = 有神性。出了英雄的家系更是世世代代講話卡大聲。酷妮絲卡的王兄會大力支持她追求奧運夢,大概有著這種算盤,即使他們家世早就夠顯赫了,但能利用的政治資本就要利用......
行文至此,我的腦忽然嘖了一聲,說:「喂,科宅,奧運比賽大家開心就好。不需要追究這麼多喔」。好的大家,那我們下次再見,祝各位觀賽武運昌隆!
_
插圖:歐蘿拉·栖夜·莉絲·凱明公主。和本文關係是沒有。
參考資料:wikipedia - Cynisca ; wikipedia - Women in ancient Sparta。現代奧運的男女運動員人數比 Number of athletes at the Summer Olympics by gender 1896-2016
Published by Aaron O'Neill, Jul 15, 2020。
雅典居養狗 在 隨我行FolloMe Facebook 的最讚貼文
【尋犬啟示】如果大家在西沙企嶺下附近一帶行山,請幫忙留意一下。
https://www.facebook.com/380659625403735/posts/1460852330717787/
我們的黑色唐狗妹妹Dale走失了😭
義工們今天都很努力在附近尋找,但仍未找到
領養人表示 Dale昨天早上在西沙企嶺下新圍屋企走失
曾於西沙路往西貢方向徘徊
義工們今天打聽到,村民表示曾在企嶺下新圍及西沙徑附近見過Dale
但仍然找不到Dale,義工們都十分擔心
現請求西沙路附近一帶的居民/村民幫幫忙
(黃竹灣、澳頭、水浪窩、企嶺下老圍、企嶺下新圍、西徑、瓦窰頭、大洞!馬牯纜、輋下、泥涌、西澳、帝琴灣、利安邨、雅典居)
如有發現Dale的出現 請立即致電我們
Linda 98641089
**Dale性格善良、膽小怕事、 超級餵食 ,可以嘗試用食物引佢, 從後抱起上蠅 致電我們~ 另外她心口有白毛、戴著淺藍色有花頸帶,如發現請立即聯絡我們**
十分感激大家的幫忙🙏🏻🙏
雅典居養狗 在 逆嘶亭 Facebook 的最佳解答
成為撫摩睡著了的動物的人
古埃及敬貓文化遠近馳名,但同我同居共住嘅邁仔,行徑則非常古希臘,不但具有公民理性,亦從未顯得高高在上。人貓地位本非對等,寵物可以享有自由亦非必然,但平等相處,互相尊重,至少可以令人更似人,貓更似貓。我嘅執念,就係如此簡單。
天地永遠不仁。人類之間,從來冇真正平等,遑論物種。智力高下,體能強弱,驅使彼此相殘相食,任何一方故作友善,都會損害自身以至族群利益,於是長久以黎,不平等成為常態,亦衍生出叢林法則之說,以及階級社會之世。然而去到公元前八世紀,一群後世稱為雅典人嘅城邦公民,開始以自然律取代弱肉強食(雖然只係小圈子試行),經營社會組織,創制影響後世深遠嘅公民社會。有別於階級社會,雅典公民人人有權發言,而平等則意味住權利同義務平等,公民可以決定共同體嘅政治意義,而非自上而下,聽候發落。時至今日,呢次思想革命雖則仍然係人類想像而成嘅假定,但已推展至無分種族性別智力信仰嘅地步,而邁仔與我嘅權位,正係如此對等。
動物無語但可表意,所以生而為人,我地必須努力消化佢嘅姿態,感應佢嘅情緒,從而達致公民協同,共同決策,互相體諒。大概係因為深知我熱心政治,睇穿我對自己太有要求,只要我喺廳出沒,邁仔就會不停以叫聲博取關注,但得意嘅係,只要我行入房走上床,佢就唔會再有同樣苛求。或者喺佢認知之中,出廳就代表available,上床就即係ready to sleep,因此佢知進知退,到時到候就會自動自覺同我大被同眠。由此可見,邁仔對政治環境之觸覺比大多數人都要敏銳 — — 一個人點可能出沒於廳廊之間,但對四周之事不聞不問呢,畢竟廳廊以至廚房廁所都係公共空間黎。基於放棄政治根本稱唔上一種政治立場,邁仔絕對有權見人就煩,見人就嗲,只係有人故意掩耳,不聞不問,想唔理邁仔就唔理邁仔,於是佢亦放棄同嗰啲idioto溝通,只係互相敷衍,唔會癡身。該講政治時講政治,該放生我時放生我,公私領域分得一清二楚,邁仔不但相當有性,亦相當溫文爾雅。
說服自己相信寵物明辨是非,擅於表達,源於我有意為之嘅公民實踐,完全係我一廂情願,呢點我心中有數。我絕對理解人類同動物唔可能混為一談,但我更深信,公民精神之可貴正在於大家有意識咁放低一部分自我,聚焦大家相似之處,而非時刻記住自己高人一等。動物因其脆弱而任人魚肉,人類大可以恐嚇打鬧,草菅其命,因為人類嘅力量確實高於佢地,而呢種亦係大多數人看待動物嘅心態 — — 佢地表面上,會掛心家中寵物,亦會同佢親近,但明眼人一望而知,兩者關係未見對等,只係一方單向調戲,然後獲得個人滿足。呢種自私自利之舉,唔尊重對方之舉,在在顯露出人性之醜陋,可悲嘅係佢地對呢種特權毫無警覺,從無反省。
同人類有一定溝通能力嘅動物之所以淪為大多數人口中嘅「冇性」,原因在於人類唔知道溝通應當係雙向,而非單向,因此每次聽到未合公民資格者閒來無事就議論邁仔,抱怨邁仔無心親近,性情飄忽,甚至以玩笑口吻出言恐嚇以及以唔畀嘢食去勒索,我都無法唔諗起講笑三分真之語,然後審度其人。於是我聯想到坊間錯手殺人或殺物之事,犯事者往往缺乏承擔,以不過無心之失為己開脫,問題從來並非出在唔尊重生命,而係首先在於佢地唔尊重自己。
所有人都具有差異嘅權力,但咁並唔等同於我地要承認以至放大權力嘅差異。循此思路,保護弱小更應該係強者嘅責任,於是有傷健共融,有同志平權,有動物權益。月前某個清晨,肇因於未合公民資格者正要出門而又未出,任得中門大開,背離公民慣常做法,邁仔不知所終,搞到全家雞飛狗跳,打鑼打鼓搵佢,走上走落擾攘咗十五分鐘。同一位未合公民資格者其後又再自以為道理在佢一方而引發廣場爭辯。其人表明自己覺得(主觀覺得,未具相關考據及觀察)邁仔唔會浸死,因此拒絕為邁仔調整如廁後任由馬桶蓋打開嘅習慣,堅持打開都唔會危及邁仔性命安全,但公民社會中佔多數一方力保不失,討論最後亦由以見血封喉名震江湖嘅首席狼死公民取得壓倒性勝利作結。養過貓嘅人都知道,任得大門打開,寵物走失機會會大增,日常開閂都要以窄角進入為佳,而避免寵物濕身受涼,甚至活生生浸死,更係飼養者基本責任。防患於未然,源於認知到寵物只會懼怕明刀明槍嘅性命威脅,對家居危機四伏一無所知,更源於飼養者之自我修養及自我要求,因此每當有人大言不慚,講到真係有乜意外都冇辦法,唔好走黎怪佢之時,自命公民如我,都難忍無名火起,不能自已。
若以邁仔利益為優先考慮,我並唔願意未合公民資格者參與共同撫養。大家價值觀唔同,心目中嘅自然律唔同,本來就應該道不同不相為謀,各行其是,而非勉強湊合,互相睇唔過眼。若然上帝嘅理應歸上帝,凱撒嘅理應歸凱撒,我相信雅典嘅亦理應歸雅典,而斯巴達嘅亦理應歸斯巴達。然而,自高自大嘅逃避之徒唔會成長,要成為強者,必須練習強者嘅寬容,走入群眾,因此無論弱者強者,我都樂於成為佢地嘅指引,前提係佢地有意歸附。畢竟,公民教育永無終點,而公民雖以公民自詡,其實品性自有未善之處,千瘡百孔,距離完美尚有堪比馬拉松嘅距離。
此之所以,動物權益喺香港呢種地方總係次要,因為缺乏人權保障以及平等文化嘅社會,再多倡議都只係事倍功半。要社會養成愛護動物之風,首要係闡述人權之義,申明平等之要,事關好多香港人心底裡習慣不平等,從未理解自身及他人權利,所以只要偶爾感到安全,就會覺得幸福。而到幸福突然消逝之時,佢地其實都係一頭霧水,對如何重獲幸福懵然不知 — — 而我至今認為,真正幸福必當建基於講究權利義務嘅社會,而其中必須有心存正義之人支撐大局。最近讀到一首來自二十世紀嘅詩,輕描淡寫,但我深為所動,姑且摘錄內容如下:
一個像伏爾泰希望的那樣栽花種草的人
感謝人世間有音樂的人
欣喜地發現了一個詞語的來源的人
在城南的一家咖啡館裡默默下棋的兩個職員
在思索用色和造型的陶工
在誦讀某首頌歌的最後詩節的女人和男人
撫摩睡著了的動物的人
為別人或者願意為別人對自己的傷害辯解的人
感謝人世間出了個史蒂文森的人
寧願別人有理的人
所有這些人,他們互不相識,卻在拯救世界
波赫士《正直的人》
對嗰啲反其道而行嘅人而言,政治其實毋須費神關注,因為佢地並唔在乎自己要過點樣嘅生活,亦無意追求現實同精神層面嘅個人增益。佢地不以無知為忤,更以為無知的確係一種祝福,但自命正義者,絕對有責任時刻加以棒喝 — — 所謂祝福並非來自天神,而係魔鬼,所以等到世態日壞,恨錯難返,無知者必會引火自焚,陷入苦難。施從來比受更有福,但願邁仔有靈有性,識得欣賞同願意繼續行駛人類所賦予嘅公民權,咁樣人類嘅自命正直、善頌善禱,亦都有路可進,福有攸歸。
http://gnimmm.com/2018/12/10/kindness
雅典居養狗 在 馬鞍山賺到笑地產- 地產孖妹Property Sister - YouTube 的推薦與評價
三房海景【馬鞍山雅典居】罕有1座放盤最近屋苑入口開揚山海雙景換樓之選三房海景 ... (已租)【抵租兩房】新港城三期多傢俬│可以養狗狗仲有埋電視機齊床架│馬鞍山兩房 ... ... <看更多>
雅典居養狗 在 馬鞍山谷| 雅典居對出警察封左半條街,有無人知什麼事 - Facebook 的推薦與評價
雅典居 對出警察封左半條街,有無人知什麼事? ... 司機疑刻意輾殺狗狗再不顧而去 ... 家庭而分心,不能全心全意地去服務人群,最重要的是,身無長物,如何去養妻活兒,他 ... ... <看更多>